Ze starej prasy [100]
Trudno uwierzyć, ale w cyklu przegladu archiwalnych artykuów ze starej prasy dotarłam do odcinka nr 100. To małe święto na Latarnicy i cieszę się z tego osiągnięcia. Zatem na początek radość z symbolicznej setki a zaraz potem przejdę do prezentacji dwóch ciekwanych artykułów z miesięcznika "Morze".
W tym odcinku sięgam do majowego numeru miesięcznika "Morze" z 1928 roku.
Pniżej okładka i winieta tego wydania:
Na stronie 5 numeru opublikowano zdjęcie latarni Rozewie I, które wykonał J. Stopczyk z podpisem: "Jedna z najsilniejszych latarni morskich na Bałtyku znajduje się w Rozewiu. Siła jej światła wynosi 5500 świec". Sam artykuł nie porusza tematu latarnictwa.
Na stronie 14 numeru zaczyna się artykuł pt. Na pokładzie "Katowic" z Gdańska do Stockhomu, na stronie 15 u dołu i pod zdjęciem mamy fragment opisujący obserwację świateł latarni Oksywie, Hel i Rozewie.
Ciekawostki aukcyjne [63]
Na aukcje zaglądaliśmy po raz ostatni pod koniec stycznia. Najwyższa pora by znowu coś z nich zaprezentować. Dzisiejszy odcinek zdominują głównie obrazy i stare kartki pocztowe.
Fot. aukcyjne
Zdjęcie na niedzielę - 21 kwietnia 2024
Jak pisałam w listopadzie 2023 roku w Kołobrzegu zaplanowano remont twoerdzy wraz z latarnią. Więcej w archiwalnym wpisie, a poniżej zdjęcie z kwietnia br. - jak widać latarnia jest już w rękach fachowej ekipy.
https://latarnica.pl/2023/11/24/wielka-inwestycja-w-kolobrzeskiej-latarni/
Fot. Małgorzata Ślatała / kwiecień 2024
Latarnia kwietnia 2024
Kwiecień na karcie kalendarza prezentuje latarnię Flamborough z Yorkshire. Poniżej karta kwietniowa:
Poniżej kilka faktów na temat tego obiektu:
– zbudowana w roku 1806
– obiekt aktywny nawigacyjnie
– wysokość światła 63 m n.p.m.
– wysokość wieży 27 m
– budulec wieży stanowi cegła
– obok wieży dwupiętrowy dom latarnika
– cały obiekt pomalowany na biało
– w laternie soczewka Fresnela I rzędu do 2023, potem nowa optyka LED-owa
– popularna atrakcja turystyczna Anglii
– udostępniona do zwiedzania za zgodą Trinity House - zwiedzanie z przewodnikiem
– położona na skalistym cyplu wcinającym się w Morze Północne
– parking blisko latarni
Poniżej zdjęcia lotnicze latarni i pięknej okolicy z marinas.com
Poniżej archiwalna kartka pocztowa z leuchtturm-welt.net
Poniżej Street View i widok satelitarny z Google Maps:
Ponizej archiwalne zdjęćie z 1905 roku i współczesne - fot. wikipedia.org
Poniżej detale i laterna oraz widok na latarnię wiosną - fot. wikipedia.org
Wakacje 2021 [27]
W 25 odcinku fotorelacji z wakacji z 2021 w listopadzie 2023 roku byliśmy w latarni Rozewie I i dziś powracam do tego tematu i miejsca. Poniżej detale i wnętrze latarni, która jest na naszym wybrzeżu najpopularnijesza i ma wspaniałą historię.
Fot. Latarnica / czerwiec 2021
Zdjęcie na niedzielę - 14 kwietnia 2024
Z racji letniej aury coraz częściej myślę o lecie i wakacjach oraz wracam pamięcią do tych srzed roku , w czasie których miałam okazję obejrzeć po latach nieobecności latarnie Pomorza Środkowego. Dziś sylwetka uroczej i bardzo wysokiej latarni w Gąskach. Ta miejscowość była dla mnie po wielu latach zaskoczeniem, bo tak się rozbudowała. A sama latrania nadal robi wrażenie bo to cały kompletny kompleks budynków - w zasadzie samowystraczalne kiedyś gospodarstwo z domami dla latarników, stodołami, murem i dziedzińcem.
Fot. Latarnica / Gąski - lipiec 2023
Luty w Stilo [vol.4]
Dziś ostatni odcinek ze zdjęciami wykonanymi przy latarni Stilo w połowie lutego br. Mamy już niemal połowę kwietnia więc najwyższa pora porzycić klimaty z początku roku. Wiosna jest już intensywnie przemawiająca przez przyrodę, a czasmi nawet bliżej jej do prawdziwego lata.
Poniżej latarnia Stilo, murowany buczek, podstaw buczka na plaży, ale i morze i leśne ścieżki.
Fot. Lidia Czuper / luty 2024
Unikalna mapa wybrzeża - odc.2
Dziś powracam do tematu, który pojawił się tutaj 3 lata temu. Dotyczył ona starej mapy ukazującej odcinek naszego wybrzeża. Były tam zaznaczone działające latarnie i stawy nawigacyjne oraz charakterystyczne zabudoania widziane z wody np wieże kościelne. Mapa pochodzi z 1879 roku i została wydana w języku niemieckim. Nosi ona nazwę „Ost-See Deutsche Kuste Pommern” i występuje jako kilka niezależnych map, które pokazują określony wycinek lądu i morza Bałtyckiego.
Dziś powracam do tematu, bo natrafilam na mapę, na której widać Półwysep Helski (uwzględnia też przylądek Rozewie i obie latarnie) oraz Zatokę Gdańską z zaznaczoną latarnią Oksywie, latarenka Westerplatte, bliza w Nowym Porcie, twierdza Wisłoujście. jest też i odcinek Mierzei Wiślanej a nie nim zaznaczone na żółto punkty jak inne latarnie ale nie ma żadnej podanej i narysowanej. Mapoa pochodzi z roku zanim zbudowaną "starą" przedwojenną latarnię w Kahlberg (Krynicy Morskiej).
Poniżej cała mapa oraz powiększone fragmenty. Podobnie jak ta opisywana wcześniej z latarniami Jarosławiec, Czołpino i stawą Stilo - zawiera rysunki architektoniczne latarni.
Cała mapa:
Powiększone fragmenty:
Poniżej fragment z sylwetkami latarń, które funkcjonowały w tym czasie na wybrzeżu:
Marcowo przy latarni Hel [vol. 2]
Dziś druga odsłona zdjęć wykonanych przy latarni w Helu 9 marca br. Miesiąc później (zupełnie w to nie wiedzyłam) mamy już prawdziwe lato. Temperatira sięga dziś w Poznaniu 25 stopni.
Poniżej 12 fotografii ukazujących aktualny stan latarni na cyplu. Wkrótce sezon turystyczny AD 2024 i pod latarnią będą kolejki turystów.
Fot. Lidia Czuper / 9 marca 2024, Hel
Kiedy świeciła Jastarnia Bór...
Dziś ostatni odcinek nawiązujący do przepięknej i cennej książki dla miłośnika hostorii Półwyspu Helskiego. Po prezentacji fragmnetów na temat latarni OKsywie i Hel dzisiaj sięgamy do nieistniejącej latarni Jastarnia Bór. Wciąż publikuję fragementy dotączece przedwojennych latarni z książki Jerzego Bandrowskiego "Korespondecnja z Wybrzeża". Poniżej ponownie okładka - front i tył tej publikacji wchodzącej w skład tzw. bublioteki jastarnieńskiej.
Poniżej jedyny fragment z feletonu pt. "Ogródki na morzu", w którym Autor opisuje latarnię w Borze oraz przypis wyjaśniający o jakiej latarni Jerzy Bandrowksi wspomina.
Poniżej archiwalne ujęcia latarni w Borze - plany architektoniczne i zdjęcia (fot. aukcyjne)
Poniżej kartki pocztowe i archiwalne fotografie, przedostatnia to współczesna kartka z przekrojem i rysunkiem latarmi, a ostatnia fotografia to miniatura Boru z Parku Miniatur Latarnianych:
Poniżej archiwalne zdjęcie, w tle nad lasem za budynkiem sylwetka latarni Bór
Poniżej - aktualne zdjęcia miejsca gdzie stała latarnia Jastarnia Bór, wykonałam je w czerwcu 2022 roku, rozrzucone po lesie cegły pochodzą z wysadzonej w 1939 roku latarni
Fot. Latarnica / czerwiec 2022
ANEKS LATARNIANY do "Korespondencji z Wybrzeża"
W książce jako ciekawostka wykorzystano poniższą fotografię H. Gąsiorowskiego z lat 30-tych XX wieku czyli okresu kiedy Bandrowksi nie przebywał na Helu i korespondencje już się w prasie ukazały. Mówi się że jest to jedyne takie archiwalne zdjęcie latarni na Górze Szwedów (chodzi o bardzo odległą, widoczną na dalekim planie konstrukcję na wydmach). Latarnia na Górze Szwedów została zbudowana w 1936 roku i kiedy ją uruchomiono wygaszono Jastarnię Bór
Poniżej obecny stan obiektu na Górze Szwedów, fot. wlasne z czerwca 2022 roku, zdjęcie z rysunkiem z archiwum Muzeum Helu
A tak wygląda plaża i widoczna z niej wieża na Górze Szwedów kiedy idzie się brzegiem morza od miejsca wysadzenia latarni Jastarnia Bór
Fot. Latarnica / czerwiec 2022
Kiedy świeciła latarnia w przedwojennym Helu...
W tych świątecznych i poświątecznych dniach chciałabym się dalej skupić na krótkich opisach naszych przedwojennych latarni morskich, które pojawiają się w interesującej książce Jerzego Bandrowskiego pt. "Korespondencja z Wybrzeża", a które to teksty ukazywały się w prasie w latach 20-tych XX wieku. Poniżej okładka front i tył wydania książkowego tych felietonów:
Te opisy są dla mnie o tyle cenne, ponieważ Autor sam naocznie widział świecące Oksywie, Hel czy latarnię Jastarnia Bór. Żadna z tych latarni nie przetrwała wojny.
Dziś jedyny fragement ze strony 188, pisany w lutym 1927 roku w którym wspomina przedwojenną latarnię Hel na cyplu.
Poniżej archiwalne zdjęcia, we fragmencie powyżej czytamy o rjesie wzdłuż Półwyspu, najpierw oczom rybaków i Autora ukazuje się kościół protestancki (poniżej kościół z początku XX wieku (do 1915 roku) i jego prostsza architekltonicznie wieża z lat 20-30-tych XX wieku (kartki aukcyjne)
... później widzą Dom Zdrojowy (helski kurhaus z pomostem dla statków od strony zatoki), już w tle widać nad linią drzew bialą wieżę latarni (kartki aukcyjne)
...a później widzą latarnię morską (do roku 1929 wieża była biała, od 1930 pomalowano ją w poziome pasy a w 1939 roku wysadzono), autor pisząc felietony w latach 1926-1927 widział latarnię z białą wieżą
Poniżej koloryzowane przedwojenne zdjęcia latarni i masztu sygnalizacyjnego (z archiwum Muzeum Helu):
Ponizej archialne ujęcia przedwojennej latarni Hel (kartki aukcyjne, fot. Fotopolska.eu):
Poniżej archiwalia latarniane z Muzeum Helu:
Poniżej archiwalne zdjęcie i kartka ze zbiorów własnych oraz ostatnia fotografia z albumu rodziny Walińskich z Sokolej Góry
Kiedy świeciło Oksywie...
W marcu br. miałam przyjemność przeczytać bardzo ciekawą książkę dla miłośników hostorii i przeszłosci Półwyspu Helskiego pt. "Korespondencja z wybrzeża" jerzego Bandrowskiego. To zbiór reportaży z Jastarni (tam mieszkał Autor przez rok w latach 20-tych XX wieku -po odzyskaniu przez Polskę dostępu do morza) przez rok ). Teksty te ukazywały się w prasie ("Słowo Pomorskie", "Kurier Poznański") od wrzesśnia 1926 do czerwca 1927.
Podczas lektury moją szczegółną uwagę zwróciły te niewilekie fragemnty (czasami to jedno zdanie na tekst) wspominające obserwację jednej ze swiecących w pobliżu latarni morskich.
W całej publikacji Autor wymienia latarnie w Jastarni Borze, Helu i kilkukrotnie tą z Gdyni Oksywia. Dziś chciałabym jej poświęcić ten wpis.
W "Korespondencji z wybrzeża" na archiwalnej fotografii jest też jedyna znana z tego okresu karta pocztowa, na której w bardzo dalekim tle widać zarys latarni na Górze Szwedów.
Poniżej okladka przednia i tylna tej cennej książki wydanej przez Wydawnictwo BIT przy współpracy Muzeum Ziemi Puckiej. Sama książka stanowi 16 pozycję cyklu tzw "Biblioteczki Jastarniańskiej".
Poniżej autor korespondent oraz główna częśc zabudowań latarni osywskiej - niewielka wieża z laterną, fot.
Na stronie 103 w korespondencji z listpada 1926 roku pt "Problem" czytamy we fragmencie:
Poniżej archiwalne ujęcia Oksywie - fot. aukcyjne
Na stronie 108 tej samej korespondecnji czytamy na sam koniec:
Poniżej archiwalne ujęcia latarni - fot.aukcyjne i NAC - dwie fotografie z pogrzebu gem Orlicz-Dreszera - w tle wieża latarni oksywskiej, na ostatnim zdjkęciu na 1 planie rozbity samolot w dalekim tle latarnia
W korespondencji z lutego 1926 roku pt "Połów szprotów" czytamy:
i kawałk dalej a tej samej 188 stronie:
Poniżej archiwalne ujęcia latarni Okywie - fot. 1 z książki "MOorza, statki i okręty", fot. 2 aukcyjna, fot. 3 NAC:
Poniżej kilka faktów nt latarni:
– pierwszy raz latarnia zaświecila w 1877 roku
– miała służyć statkom na wodach zatoki puckiej
– wieża miała zaledwie 10,6 m wysokości
– latarnia była połóżona 6 m od skraju klifu oksywskiego
– klif na którym się mieścila miał 39 m wysokości
– laterna była w kolorze zielonym
– laterna byla na budynku o planie ośmiokąta
- charakteryzowało ją błyskowe białe światło okres co 3 sekundy
– zasięg wynosił 8 Mm
– zaopatrzenie dla latarnika i jego rodziny przywożono łodziami z Pucka, a nie drogą lądową z Gdyni czy Oksywia
– w latarni nie było dostępu do wody pitnej, transportowano ją w beczkach z odległej o około 0,5 km wsi Oksywie
– domek latarnika był jednopiętrowym budynkiem
– na prawo od latarni znajdował się dziki jar, nazywany przez latarników „Morskim Okiem”
– stromo w dół, w kierunku plaży schodziła ścieżka i kamienne schodki, które prowadziły do wąskiego pomostu
– w 1915 roku dokonao znacznego remontu obiektu
– 1 października 1920 przekazano latarnie przez Niemców polskiej administracji morskiej
– w 1932 r zmieniono światło latarni na świecącym przez 15 sekund światło czerwone od strony lądu i białe od strony morza, widoczne przy dobrej pogodzie z odległości 17 mil morskich
– w 1933 roku została ostatecznie wygaszona
– po wygaszeniu była udostępniona do zwiedzania dla turystów za opłatą wstępu wysokości 1 złotego polskiego
– w 1939 roku został doszczętnie zniszczony, jednak w momencie przejęcia Oksywia przez Niemców jeszcze stał
Jeden z archiwalnych wpisów blogowych pokazujący jak dziś wygląda miejsce gdzie stała latarnia Oksywie:
https://latarnica.pl/2021/10/08/jesien-na-oksywiu/
Poniżej model latarni Oksywie z Parku Miniatur z Niechorza:
Poniżej bardzo intersujące rekonstrukcje 3D latarni oksywieksiej i jej oklicy wykonane w ramach projektu Stowarzyszenia Wiatr od Morza, zachęcam też do odwiedzenia ich strony na facebooku: https://www.facebook.com/people/Wiatr-od-Morza/100072019998619/?refid=52&paipv=0&eav=AfaQxHv8GOtAYSnWhqb-zJ5-4UKvzXWHoCjMmF98EKsimKBP1TE0lVanVBoqJNmaH1E
Istnieje też możliwość zakupu modelu kartonowego latarnido samodzielnego złożemia, poniżej zdjęcia, fot. ze strony sklep.gpm.pl
Zdjęcie na niedzielę - 31 marca 2024
Podczas wielkanocnego spotkania załogi Urzędu Morskiego w Gdyni - 22 marca br. - ogłoszone zostały wyniki II edycji konkursu fotograficznego „Urząd Morski w Gdyni – ludzie, inwestycje, obiekty. Praca i zadania okiem Pracowników”.
Przedmiotem Konkursu są fotografie wykonane przez Pracowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, znajdującym się w jurysdykcji Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni lub poza tym terytorium, pod warunkiem, że mają związek z zadaniami Urzędu. Tematem Konkursu są zadania i obiekty Urzędu. Jak i rok wcześniej nagrodzono 3 prace. Jedna z nich przedstawia latarnię morską w Stilo. Poniżej ta fotografia.
Fot. Katarzyna Fiutowska „Stróż nocnych fal” - laureatka II konkursu fotograficznego "Urząd Morski w Gdyni – ludzie, inwestycje, obiekty. Praca i zadania okiem Pracowników"
Luty w Stilo [3]
Dziś podobnie jak w poprzednim odcinku - pooglądamy nie tylko zdjęcia z główną bohaterką ale i zobaczymy piękną plażę niedaleko latarni, podstawę buczka z plaży, murowany buczek (aktualnie w remoncie), urokliwy las i klucz ptaków zwiastujący wiosnę.
Fot. Lidia Czuper / luty 2024
Zdjęcie na niedzielę - 24 marca 2024
Dziś dla odmiany (choć mamy już kalendarzową wiosnę) wracam na chwilę do klimatów zimowych - choć fotografia powstała jesienią ubiegłego roku. Poniżej zabytkowa latarnia w gdańskim Nowym Porcie.
Fot. Czesiek Pajkert / Latarnia Morska Gdańsk Nowy Port 30 listopada 2023
Marcowo przy latarni Hel [vol. 1]
Na dziś zaplanowałam fotorelację z dnia 9 marca br. z Helu. Taka była pogoda i tak prezentowała się latarnia Hel tego dnia. Pomału czuć nadchodzącą wiosnę. Drzewa jeszcze bez liści i mało zieleni ale jak tylko więcej przygrzeje słońce przyroda półwyspu się obudzi.
Fot. Lidia Czuper / 9 marca 2024
Latarnia lutego 2024
Tak, tak oczy was nie mylą. Mamy marzec, ale w lutym miałam tak dużo innych pilnych tematów, że nie zmieścił się już wpis z latarnią z kalendarza. Więc dziś go nadrabiam choć wyjątkowo niechronologicznie.
Latarnią lutego br była St. Mary's Lighthouse. Poniżej karta lutowa:
Latarnia należy do tych położonych w północno-wschodniej Anglii z hrabstwa Tyne and Wear.
Poniżej kilka faktów na temat tego obiektu:
– zbudowana w 1888 roku
– niekatywna od 1984 roku
– wysokość wieży 46 m
– oryginalna soczewka Fresnela została wysłana do muzeum latarni morskich w Penzance
– przy latarnia zachowały się oryginalne zabudowania
– Trinity House zbudował tę latarnię morską, aby zastąpić XVII-wieczną wieżę zamku Tynemouth
– w maju 2012 roku latarnia została wpisana na listę zabytków II stopnia
– położona na skalistym cyplu na północ od Whitley Bay
– w 2024 roku latarnia ma przejść kapitalny remont
– wieża otwarta dla wycieczek z przewodnikiem w dni, kiedy pozwala na to czas odpływu
– dojazd drogą, parking zapewniony
Poniżej stara kartka pocztowa z leuchtturm-welt.net
Poniżej widok satelitarny i Street View z Google Maps oraz dwa zdjęcia z wikipedia.org
Poniżej zdjęcia lotnicze z marinas.com
Przełom lutego i marca na wybrzeżu
Dziś dzięki fotograficznym podróżom Kasi Foigt pooglądamy koncówkę lutego we Władysławowie, na Rozewiu, w Gdyni Orłowie i w Kuźnicy.
Poniżej Władysławowo
Poniżej Rozewie I i II
Poniżej Orłowo
Poniżej Kuźnica
Fot. Kasia Foigt / luty 2024
Poniżej zdjęcia ze Stilo z początku marca br.
Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego / marzec 2024
Zdjęcie na niedzielę - 17 marca 2024
Dziś zdjęcie pokazujące jak piękna może być wiosna na wybrzeżu, a nawet przy samej latarni morskiej. Poniżej latarnia w Kołobrzegu i tuż przy niej trawnik ukwiecony krokusami. Zdjęcie z początku marca z profilu na facebooku o nazwie Kołobrzeg z bliska. Inne zdjęcia znajdziecie też na instagramie pod adresem kolobrzegzbliska.
Luty w Stilo [2]
Poza samą latarnią Stilo w jej bliskiej okolicy przepiękne śa również lasy, urokliwa, pusta nawet w sezonie plaża oraz podstawa biczka na samej plaży i murowana ceglasta kolumna w paśmie nadbrzeżnego lasu.
Fot. Lidia Czuper / luty 2024
Poniżej lokalizacja latarni Stilo oraz murowanego starego buczka - zdjęcia satelitane Google Maps
