Latarniane unikaty [6]

W dzisiejszym odcinku zapanuje zdecydowana różnorodność tematyczna bo prezentowane zdjęcia będą dotyczyć Helu, Jastarni i całego półwyspu helskiego.

Na początek fragement unikalnej starj mapy.

Fragment szwedzkiej mapy Morza Bałtyckiego autorstwa Nilsa Strömcrona (1664-1740) z 1737 roku.
Spośród miejscowości Półwyspu na mapie zaznaczono Jastarnię (Axternis) i Hel (Heel). Wskazano na niej też miejsca, w którym znajdowały się ruiny Starego Helu, lokalizację latarni morskiej w Helu (jako Fyrbåk) i samego Rozewia opisanego jako Referhoft.
Mapkę publikuję ze strony Dawna Jastarnia na facebooku, a tam podano źródłó: Biblioteka Narodowa Francji.

Poniżej unikalne zdjęcie lotnicze helkskiej latarni morskiej z okresu tuż przed II WŚ (dziś już nieistniejąca)- zdecydowanie rzadsze są ujęćia z krótkiego okresu czasu gdy była pomalowana w poziome pasy. W opisie zdjęcia podano przedział czasowy 1935-1939.

Fot. serwis fotopolska.eu

Jako uzupełnienie do "pasiastego" okresu malowania latarni w Helu dwa zdjęcia - na kolorowym krowa wypasana przy latarni.

fot. aukcyjne

Będąc w Helu nie sposób pominąć jednego z moich ulubionych nieistniejących już obiektów - pensjonatu "Polonja" od strony zatoki (dawniej helski kurhaus). Wreszcie udało mi się trafić na unikalną fotogrfaię z wnęrza tego obiektu a konkretnie sali jadalnej.

Poniżej ujęcie lotnicze ukazujące położenie pensjonatu., 1928 rok

Fot. serwis fotopolska.eu / NAC

A poniżej zbliżenie na część jadalną od zewnątrz i wewnątrz.

Kurhaus lata 30-te.

Fotografie ze strony Muzeum Helu na facebooku.

W helksim kurhausie chętnie spędzano lato. Ponizej 3 archiwalne fotografie przedwojenne.

Na koniec nie latarniana, ale ciekawostka z samej Jastarni. Warto to miejsce odwiedzić i dziś ( ja byłam tam w 2018 roku), a poniżej archiwalne ujęcie Cmentarzowej Góry.

Fot. ze strony Dawna Kastarnia na facebooku

Współczesny wygląd tego mieksca jak i odrobinę historii znajdziecie w archiwalnym wpisie na Latarnicy, zapraszam:

https://latarnica.pl/2019/11/11/wakacje-2018-20-cmentarzowa-gora/


Zdjęcie na niedzielę - 11 sierpnia 2024

Czasami nasze latarnie uda się sfotograować od nietypowej strony i wtedy kto nie zna tego miejsca może mieć całkiem inne wyobrażenie o nim i położeniu samej latarni.

Ten kadr pokazuje jakby latarnia w Helu była daleka od cywilizacji, samotna wieża w środku wielkiego lasu. Nic bardziej mylnego, ale widziana z tego przejścia na plażę nad otwartym morzem rzeczywiście robi takie wrażenie.

Fot. Kasia Foigt / Fotogrfaia Nadmorska


Kilka letnich migawek z Bazy

Baza Oznakowania Nawigacyjnego - czy lato czy zima - intensywnie pracuje i dba o latarnie, boje, stawy nawigacyjne i inne oznakowanie torów wodnych i wybrzeża.

Poniżej letnia odsłona nabieżnika z Brzeźna (Gdańsk):

Fot. BON

Na Przylądku Rozewie - jak na całym naszym wybrzeżu - latem nieba na koniec dnia bywają spektakularne.

Fot. E.S./ BON

Warto również udać się do Ustki, by zwiedzić tamtejszą latarnię morską. Rozewie II za dnia również poleca się do zwiedzania.

Fot. E.S. (Rozewie II) i BON

Towarzystwo Przyjaciół NMM z Gdańska zachęca latem do zwiedzania podlegających mu wspaniałych latarni, w tym Helu (fot. 1) gdzie można obejrzeć w laternie żarówkę o mocy 1000 W (która daje zasięg 17 Mm) oraz Stilo (fot. 2), gdzie trzeba wznieść się (pokonując schody) na wysokość niemal 34 m i można podziwiać stamtąd przepiękne widoki na słynne malownicze lasy, bowiem latarnia znajduje się w odległości 1 km od linii brzegowej.

Przypominam, że w wymienionych latarniach ceny biletów na ten sezon wynoszą: bilet normalny 12 zł, bilet ulgowy 9 zł.

Fot. główna wpisu - Towarzystwo Przyjaciół Narodowego Muzeum Morskiego


Majowo na wybrzeżu wschodnim

Przegląd obiektów latarnianych w pierwsze dni maja. Pogoda dopisała w każdym z miejsc wybrzeża, gdzie stoją latarnie TPCMM-u udostępnione już do zwiedzania.

Poniżej HEL

Poniżej ROZEWIE I i II

Poniżej STILO

Poniżej USTKA

Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego

A tak było w latarniach pod opieką TPCMM-u w majówkę. W każdej kolejki do kas.

Fot. latarnicy

 


Nowy sezon na wschodnim wybrzeżu

1 maja br. ruszył nowy sezon turystyczny na latarniach morskich wschodniego wybrzeża, które ma pod swoją pieczą TPCMM z Gdańska. Jak co roku odwiedzając je można zbierać pieczątki do zdobycia odznak BLIZA.

Latarnie, którymi opiekuje się TPCMM to: Krynica Morska, Hel, Rozewie I i II, Stilo i od niedawna i Ustka.

Poniżej ceny biletów i godziny otwarcia na wiosnę/lato 2024:

Fot. ze strony oraz facebooka TPCMM-u.

 


Unikalna mapa wybrzeża - odc.2

Dziś powracam do tematu, który pojawił się tutaj 3 lata temu. Dotyczył ona starej mapy ukazującej odcinek naszego wybrzeża. Były tam  zaznaczone działające latarnie i stawy nawigacyjne oraz charakterystyczne zabudoania widziane z wody np wieże kościelne. Mapa pochodzi z 1879 roku i  została wydana w języku niemieckim. Nosi ona nazwę „Ost-See Deutsche Kuste Pommern” i występuje jako kilka niezależnych map, które pokazują określony wycinek lądu i morza Bałtyckiego.

Dziś powracam do tematu, bo natrafilam na mapę, na której widać Półwysep Helski (uwzględnia też przylądek Rozewie i obie latarnie) oraz Zatokę Gdańską z zaznaczoną latarnią Oksywie, latarenka Westerplatte, bliza w Nowym Porcie, twierdza Wisłoujście. jest też i odcinek Mierzei Wiślanej a nie nim zaznaczone na żółto punkty jak inne latarnie ale nie ma żadnej podanej i narysowanej. Mapoa pochodzi z roku zanim zbudowaną "starą" przedwojenną latarnię w Kahlberg (Krynicy Morskiej).

Poniżej cała mapa oraz powiększone fragmenty. Podobnie jak ta opisywana wcześniej z latarniami Jarosławiec, Czołpino i stawą Stilo - zawiera rysunki architektoniczne latarni.

Cała mapa:

Powiększone fragmenty:

Poniżej fragment z sylwetkami latarń, które funkcjonowały w tym czasie na wybrzeżu:

 

 


Marcowo przy latarni Hel [vol. 2]

Dziś druga odsłona zdjęć wykonanych przy latarni w Helu 9 marca br. Miesiąc później (zupełnie w to nie wiedzyłam) mamy już prawdziwe lato. Temperatira sięga dziś w Poznaniu 25 stopni.

Poniżej 12 fotografii ukazujących aktualny stan latarni na cyplu. Wkrótce sezon turystyczny AD 2024 i pod latarnią będą kolejki turystów.

Fot. Lidia Czuper / 9 marca 2024, Hel


Kiedy świeciła latarnia w przedwojennym Helu...

W tych świątecznych i poświątecznych dniach chciałabym się dalej skupić na krótkich opisach naszych przedwojennych latarni morskich, które pojawiają się w interesującej książce Jerzego Bandrowskiego pt. "Korespondencja z Wybrzeża", a które to teksty ukazywały się w  prasie w latach 20-tych XX wieku. Poniżej okładka front i tył wydania książkowego tych felietonów:

 

Te opisy są dla mnie o tyle cenne, ponieważ Autor sam naocznie widział świecące Oksywie, Hel czy latarnię Jastarnia Bór. Żadna z tych latarni nie przetrwała wojny.
Dziś jedyny fragement ze strony 188, pisany w lutym 1927 roku w którym wspomina przedwojenną latarnię Hel na cyplu.

Poniżej archiwalne zdjęcia, we fragmencie powyżej czytamy o rjesie wzdłuż Półwyspu, najpierw oczom rybaków i Autora ukazuje się kościół protestancki (poniżej kościół z początku XX wieku (do 1915 roku) i jego prostsza architekltonicznie wieża  z lat 20-30-tych XX wieku (kartki aukcyjne)

... później widzą Dom Zdrojowy (helski kurhaus z pomostem dla statków od strony zatoki), już w tle widać nad linią drzew bialą wieżę latarni (kartki aukcyjne)

...a później widzą latarnię morską (do roku 1929 wieża była biała, od 1930 pomalowano ją w poziome pasy a w 1939 roku wysadzono), autor pisząc felietony w latach 1926-1927 widział latarnię z białą wieżą

Poniżej koloryzowane przedwojenne zdjęcia latarni i masztu sygnalizacyjnego (z archiwum Muzeum  Helu):

Ponizej archialne ujęcia przedwojennej latarni Hel (kartki aukcyjne, fot. Fotopolska.eu):

Poniżej archiwalia latarniane z Muzeum Helu:

Poniżej archiwalne zdjęcie i kartka ze zbiorów własnych oraz ostatnia fotografia z albumu rodziny Walińskich z Sokolej Góry


Marcowo przy latarni Hel [vol. 1]

Na dziś zaplanowałam fotorelację z dnia 9 marca br. z Helu. Taka była pogoda i tak prezentowała się latarnia Hel tego dnia. Pomału czuć nadchodzącą wiosnę. Drzewa jeszcze bez liści i mało zieleni ale jak tylko więcej przygrzeje słońce przyroda półwyspu się obudzi.

Fot. Lidia Czuper / 9 marca 2024


Helskie unikatlne zdjęcia z 1949 roku

Rzadko mam okazję oglądać archiwalne zdjęcia helskiej latarni z lat tuż po II WŚ. Dzięki wpisowi facebookowemu Bazy Oznakowania Nawigacyjnego możemy zobaczyć co dzialo się pod helską latarnią w lipcu 1949 roku. Jak głosi napis z transparentu ze zdjęć miał wtedy miejsce "Start młodzieży polskiej Hel-Warszawa 17.7.49-22.07.49 r."  Imprezie patronował Związek Młodzieży Polskiej, który utworzony został 21 lipca 1948 roku podczas Kongresu Jedności Młodzieży we Wrocławiu. Była to sztafeta na rocznicę powstania organizacji.

Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego

Z lat 40-tych XX wieku w Narodowym Archiwum Cyfrowym możemy trafić rownież na takie unikalne zdjęćia helskiej latarni.

Oraz widok z helskiej ;aterny na miasteczko Hel

Fot. NAC 


Zdjęcie na niedzielę - 18 lutego 2024

Na lutową niedzielę - piękny słoneczny (aczkolwiek wciąż zimowy) tryptyk z Helu - Park Wydmowy. Kto nie odwiedził tego miejsca podczas pobytu w Helu bardzo polecam - ul. Portowa 84, blisko Fokarium.

Fot. Grzegorz Elmiś / Hel 9 luty 2024


Koniec roku przy latarni Hel [vol. 1]

Koniec roku i przełom starego i nowego roku obrodził u mnie w aktualne zdjęćia latarni z Helu orz dwóch rozewskich bliz. Mam to szczęście posiadać również fotografie z sylwestrowej nocy na Przylądku Rozewie. Ale po kolei. Dziś pierwsza odsłona zdjęć z Helu. Zostały wykonane 30 grudnia 2023 roku.

Jak widzicie pogoda była piękna. Błękitne chwilami niebo  staje się  urokliwym tłem dla laterny i czerwonej wieży. Część iglastych drzew zachowało swoją zieleń mimo zimowej pory. Spacer po Helu nawet w grudniu czy styczniu może być równie przyjemny co w sezonie wakacyjnym.

Fot. Lidia Czuper / 30 grudnia 2023


Zdjęcie na niedzielę - 17 grudnia 2023

Z ogromną przyjemnością prezentuję to zdjęcie w niedzielnym cyklu. Aż trudno mi uwierzyć, że w kolejny weekend będzie już wigilia świąt Bożego Narodzenia. Tegoroczna jesień w moim odczuciu minęła błyskawicznie.

Dziś odwiedzamy jeden z moich ulubonych odcinków naszego wybrzeża: plaża nad Dużym Morzem na Półwyspie Helskim na wysokości Górzy Szwedów. Sama nieczynna latarnia zalapała się w tym pięknym zimowym i śnieżnym kadrze.

Fot. Grzegorz Elmiś / grudzień 2023


Kilka latarnianych unikatów na koniec roku

Dziś kilka unikatów powiązanych z naszymi latarniami morskimi. Natrafiłam na nie w sieci w przeciągu ostatnich dwóch miesięcy.

Na początek trzy bardzo rzadkie koloryzowane ujęcia z latarnią morską Świnoujście: z przełomu XIX i XX wieku, z 1933 i 1935 roku. Archiwalia pochodzą ze zbiorów Fortu Gerharda i były publikowane na facebooku na stronie latarni morskiej ze Świnoujścia.

Poniżej unikalne ujęćie latarni z Jarosławca na starej kartce pocztowej (koloryzowane) - ze strony facebookowej Jarosławca oraz obraz, którego autorem jest Peter Natusch a przedstawiający przedwojenną latarnię morską Hel (ze zbiorów Ireny Elesner)

Poniżej fragment zdjęcia z przedwojenną fotografią helskiej latarni  - zdjęcie bez dokladnych opisów i danych były wystawione do kupna na serwisie olx.pl

Poniżej wyjątkowe ujęcie przedwojennej kołobrzeskiej latarni - znalezione na niemieckim serwisie aukcyjnym ebay.de

 

Na koniec znalezisko aukcyjne (niestety kiepskiej jakości)  - fotografie ze starego albumu z 1936 roku - widok na latarnię Hel oraz helski Kurhaus.

Fot. główna wpisu - fragment mapy wybrzeża morskiego Pomorza z XVIII wieku - autorem mapy był Thomas Kitchin

Poniżej bardzo interesujacy artykuł o Niechorzu i lotach kosmicznych. Niewiele osób zna tą historię. Autorem tekstu jest regionalista z Gryfic, Pan Dariusz Bienek. Link do artykułu znalazłam na facebooku na stronie latarni morskiej z Niechorza.

https://rewal.pl/marzenie-o-lotach-kosmicznych-spelnilo-sie-w-niechorzu-czyli-z-wioski-rybackiej-horst-na-podboj-kosmosu/?fbclid=IwAR36MEm_XNwZhq-HKpbJFYDvjQ0fcmZhAkxOk6r1dUPNatjZpTXA6o-P1Ac


Listopadowy Hel

Mamy początek grudnia, na wybrzeżu na zmianę raz sypnie bielą śniegu, raz przyjdzie odwilż. 19 listopada był takim dniem bardziej wietrznym i deszczowym. Poniższa galeria pokazuje helską latarnię z wejściem przystrojonym jeszcze kwiatami po obchodach Święta Niepodległości - 11 listopada.

Fot. Lidia Czuper i Tomasz Bury / Hel 19 listopad 2023


Zdjęcie na niedzielę - 3 grudnia 2023

Przepiękne jesienne jeszcze zdjęcie helskiej latarni na początek grudnia. Do zimy jeszcze kilkanaście dni. A już doświadczyliśmy śniegu w tym roku.

Fot. Lidia Czuper / Hel, 19 listopada 2023


Jesiennie w Niechorzu

Listopad nieodmienne przynosi na polskie wybrzeże liczne mgły. Kiedy dzień jest pochmurny i mlisty czasami latarnie wydają się być jak sceneria z filmu grozy. Ja bardzo lubię takie listopadowe klimaty. Pięknie ujęli to tworcy facebookowej strony Latarnia morska w Niechorzu. To wlaśnie stamtąd pochodząc te fotografie z ptakami na laternie.

Fot. fb.com/latarniamorskawniechorzu

Za to zdjęcia wykonane po zapadnieciu zmroku - z uruchomioną optyką - możemy podziwiać dzięki Autorom strony faceookowej Pod latarnią. Historie z Niechorza

Choć te zdjęcia ukazują się dziś tj 1 grudnia to wszytskie pochodzą z listopada br.

Na kaniec akcent świąteczny, który bardziej pasowałby na 6 grudnia, ale uwierzcie Mikołaj i choinka zawitały w Niechorzu w tym roku już w połowie listopada.

Fot. Pod latarnią. Historie z Niechorza

Ten bardzo profesjonalnie przygotowany profil o historii Niechorza znajdzie na facebooku pod linkiem:

https://www.facebook.com/profile.php?id=100094540104889

Polecam!


Różności nawigacyjne

W osttanim casie zakończyły się niektóre inwestycje, o jakich wcześniej tu wspominalam. Pięknie wyremontowano tor wodny do portu Gdynia a w ramach tych prac npwe życie zyskały laterenki na falochronach.

Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego Gdynia

Prace serwisowe trwały też w gdańskim Porcie Północnym, wejście wschodnie.

Na torze podejściowym do Portu Gdynia umiejscowiono dwie nowe pławy.

Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego Gdynia

Poniżej wejśćie do portu Jastarnia - oznalowanie po obu stronach falochronów

Fot. Baza Oznakowania Nawigacyjnego Gdynia

 

 


Zdjęcie na niedzielę - 26 listopada 2023

Ależ wspaniały jesienny klimat uchwycił Grzegorz na swojej fotografii. Te tory z Helu uciekające we mgłę, las jakby z bajki, niesamowity, tajemniczy. A że ja w ogóle kocham tematy około kolejowe to jestem totalnie zauroczona tym kadrem.

Fot. Grzegorz Elmiś / Hel 2023


Ze starej prasy [99]

Dziś sięgniemy po starą, prawie 100-letnią publikację bliższom książce niż gazecie. W 1929 roku nakładem własnym autora ukazało się wydawnictwo "Wybrzeże Polskie (mały przewodnik po wybrzeżu)".

Opracowanie wydano w Grudziądzu, jego autorem jest Tadeusz Wacław Ziółkowski, a  na stronie 18 mamy zdjęcie helskiej latarni, a na 20 fragment opisujący tą konstrukcję.

Poniżej okładka i strona tytułowa oraz interesujące mnie strony

 

Poniżej powiększony fragment o helskiej latarni.