Najlepsze lektury 2023 roku - ranking osobisty [2]
Po literaturze faktu, biografiach, reportażach i wspomnieniach przychodzi pora na wybranie tych NAJLEPSZYCH z przeczytanych w 2023 roku powieści i zbiorów opowiadań. W przypadku powieści, wśród których naprawdę tak wiele było doskonałych, że moglabym z połowę wyróżnić, muszę na tą chwilę wybrać podium i ewentualne trzy wyróżnienia. Gdy przelatuję wzrokiem listę lektur z 2023 roku i przy jakimś tytule czuję walnięcie w sercu, momentalne przeniesienie się w poznaną historię i to wewnętrzne poruszenie to znaczy, że ta książka zasłużyła na podium. Tym bardziej istote jest, że podaję pierwszą trójkę w totalnie przypadkowej kolejności. Nie potafię wskazać tej jednej NAJ.
PODIUM za powieści za rok 2023: (kolejność przypadkowa)
Kocur – Bruno Kadyna
Historii opowiadanych z perspektywy zwierząt powstało wiele. Wymieńmy chociażby Folwark zwierzęcy George’a Orwella, Wodnikowe Wzgórze Richarda Adamsa czy Dom obiecany Garry’ego Kilwortha. Autorzy decydują się na ten zabieg literacki nie tylko po to, aby opisać losy świń, koni, królików czy myszy, ale również po to, żeby w krzywym zwierciadle pokazać nasze ludzkie dusze.
Nie inaczej jest w przypadku najnowszej powieści Kadyny. W tej historii poznacie losy wyrzutka, który musi poradzić sobie w nowej rzeczywistości. Wyrzutek ma postać kota, a na imię mu Beret. To spasiony miejski kanapowiec, którego świat wywraca się do góry nogami, gdy Pani wywozi go na wieś. Życie dotąd opływające w luksusy zamienia się w pierwotną walkę o byt. Czy kot śpiący z pluszową myszą poradzi sobie w bezwzględnym otoczeniu?
Kocur to wielowarstwowa, przezabawna historia o, w gruncie rzeczy, niewesołym losie wiejskich zwierząt. Uwiązane na łańcuchu, niekochane, niepewne jutra często tracą kontakt ze światem, na wszystko mając jedną odpowiedź – pazury i kły.
Potrzeba wielkiej odwagi, prawdziwej mądrości i empatii, by stanąć ponad podziałami. Czy Beret jest kotem, który temu podoła? Czy jego serce jest na tyle szlachetne, że nie przesiąknie nienawiścią?
ODE MNIE:
https://latarnica.pl/2023/03/31/latarnica-poleca-46/
Dom po drugiej stronie jeziora – Riley Sager
Casey Fletcher, niedawno owdowiała aktorka, aby uciec przed dziennikarzami, wyjeżdża do domu rodzinnego nad jeziorem w stanie Vermont, licząc na odrobinę świętego spokoju. Uzbrojona w lornetkę oraz spory zapas alkoholu spędza czas na podglądaniu Toma i Katherine Royce’ów, pary mieszkającej w domu po drugiej stronie jeziora.
Wszystko w Royce’ach wydaje się idealne. Ich małżeństwo. Ich dom. Sielankowe jezioro, nad którym stoi. Ona jest eksmodelką, a on docenianym innowatorem technologicznym.
Kiedy Katherine nagle znika, Casey za wszelką cenę chce się dowiedzieć, co się stało z sąsiadką. Po kolei odkrywa coraz mroczniejsze tajemnice kryjące się tuż pod powierzchnią pozornie perfekcyjnego małżeństwa Royce’ów.Zapewne podobnie jak Casey myślisz, że wiesz, dokąd zmierza ta historia.Pomyśl jeszcze raz.
Ponieważ kiedy otworzysz drzwi do tajemnic i obsesji, po drugiej ich stronie znajdziesz nie to, czego się spodziewasz.
ODE MNIE: Riley Sager - jeśli trafia się lektura jego thrillera w ciągu roku - to zazwyczaj trafia u mnie do tych najlepszych w rocznym podsumowaniu. Ten autor to dla mnie pewniak, że w 100% a nawet i więcej spełni oczekiwania gatunku. Ta powieść była niesamowita ze wzgledu na klimat miejsca akcji, wręcz klaustrofobiczny świat domków nad jeziorem i napięcie nie pozwalające za często odkładać lektury na później.
Morderstwo na szlaku – Jenny Blackhurst
Dwie osoby potrafią dochować tajemnicy. O ile jedna z nich jest martwa.
Młoda brytyjska turystka przepada bez śladu na malowniczym szlaku wycieczkowym.
Nikt nie wie, czy zaginiona jeszcze żyje.Nikt. Oprócz Laury.
Dziewiętnastoletnia Maisie opuszcza dom rodzinny w Wielkiej Brytanii, żeby wędrować szlakiem West Coast Trail w Kanadzie. Wkrótce przyłącza się do spotkanego po drodze rodzeństwa, Sery i Ricka. Od razu się zaprzyjaźniają. Niestety, nie na długo… Wymarzona wędrówka w wesołym towarzystwie, wśród malowniczych krajobrazów, zmienia się w koszmar, kiedy pewnej nocy ktoś zostaje zamordowany. I choć nie ma ciała, zeznania świadka doprowadzają do uwięzienia – być może niewinnej osoby…
Dwadzieścia lat później kobieta o imieniu Laura wpada w panikę, gdy dowiaduje się, że w pobliżu kanadyjskiego szlaku turystycznego znaleziono ludzkie szczątki, a media zaczynają powoli wyjawiać szczegóły. Laura, dziś szczęśliwa żona i matka, ma na sumieniu śmierć człowieka i od lat ukrywa się pod zmienionym nazwiskiem. Wygląda jednak na to, że sekret, którego strzegła przez niemal ćwierć wieku, wkrótce wyjdzie na jaw. Ktoś jest zdeterminowany, by Laura zapłaciła za to, co się stało: obserwuje jej dom i wprowadza chaos w jej życie.
Jak daleko posunie się Laura, aby chronić swoje starannie pielęgnowane życie rodzinne? I co tak naprawdę wydarzyło się ponad dwie dekady temu w Kanadzie?
ODE MNIE: Jenny Blackhurst to mój kolejny pewniak. Napisała już 8 książek, a za mną na pewno więcej niż połowa. Nigdy nie zawiodła. Jak widzę jej nazwisko na okładce nie obawiam się że czas poświęcony książce będzie stracony. Jak zwykle historia na najwyższym poziomie trzymania czytalnika w napięciu. Do tego Kanada i długi pieszy szlak po którym nie porusza się wiele osób. Zagadka sprzed lat i intryga godna gatunku.
Wyróżnienia za powieści za rok 2023 otrzymują + wyróżnienie specjalne: (kolejność przypadkowa)
Ciche kroki na schodach – Eva Bjorg Agisdottir
Opowieść lodowata i klimatyczna jak islandzka zima. Dla fanów Camilli Läckberg
Elma wraca z Reykjavíku do nadmorskiego Akranes, żeby w małym, spokojnym miasteczku odnaleźć równowagę po zakończonym związku. Ledwo podejmuje pracę jako oficer śledczy, a już musi się zmierzyć z makabryczną sprawą: w okolicy opuszczonej latarni morskiej para nastolatków znajduje zwłoki kobiety. Samobójstwo czy morderstwo? Wkrótce okazuje się, że zmarłą znali wszyscy… ale mało kto chce o niej rozmawiać. W trakcie dochodzenia Elma i inni śledczy odkrywają szokujące sekrety z przeszłości ofiary, których echa, jak się okazuje, rozbrzmiewają do dziś. Dzieciństwo zmarłej było naznaczone rozpaczą i przemocą. Czemu nikt wtedy nie pomógł dziewczynce, skoro wszyscy domyślali się, czego doświadczała? Czy policjantom uda się rozwikłać zagadkę jej śmierci? Jak bardzo wstrząśnie to małą społecznością, w której wszyscy się znają? Debiutująca autorka w niespotykany sposób oddaje niesamowitą, klaustrofobiczną atmosferę odosobnionego islandzkiego miasteczka, a powolne odkrywanie prawdy wywołuje u czytelników skrajne emocje i… łamie im serca.
ODE MNIE: Fantastyczna mroczna historia z Islandią i latarnią morską w tle. Nic więcej nie trzeba. Świetny thriller, niesamowite miejsca i napięcie godne mistrzów gatunku.
Uwięziona - B.A. Paris
Kiedyś
Amelie zawsze musiała sama o siebie zadbać. Ojciec osierocił ją, gdy była nastolatką, ale zanim wpadła w tryby opieki społecznej, udało jej się uciec i zacząć nowe życie w Londynie. Poznała wpływowych przyjaciół i zdobyła pracę w redakcji ekskluzywnego magazynu. Wkrótce zgodziła się poślubić jego właściciela, Neda Hawthorpe'a, syna miliardera. Ich związek dla obojga był układem, ale dla Amelie okazał się śmiertelnie niebezpieczną pułapką.
Teraz
Amelie budzi się w ciemnym pokoju. Nie ma pojęcia, dokąd ją zabrano i dlaczego. Kim są jej tajemniczy porywacze? I dlaczego czuje się w tym więzieniu bezpieczniejsza niż u boku męża?
ODE MNIE: B.A. Paris to stała bywalczyni moich podsumowań i tzw pewniak. Przeczytałam wszytskie wydane dotąd jej powieści a na marzec jest zapowiadana premiera "Przyjaciółka". NIe mogę się doczekać. W "Uwięzionej" jest wszystko to co lubię i nie zawiodła. Paris trzyma poziom od samego debiutu.
Everest – poruszyć niebo i zmienię – Wojciech Nerkowski
Jak wiele jesteś w stanie zrobić, by uratować ukochaną osobę?
Na Evereście dochodzi do załamania pogody. W lawinie ginie uczestnik polskiej wyprawy, a trójka jego towarzyszy zostaje uwięziona pod szczytem. Bliscy wspinaczy rozpoczynają walkę o ich życie. Zorganizowanie akcji ratunkowej spada na barki Julii i Krisa, którzy przebywają w Katmandu. Różni ich wszystko: ona to spokojna i zrównoważona tłumaczka literatury, on – hałaśliwy i impulsywny influencer. Muszą połączyć siły i zmierzyć się z monumentalnym wyzwaniem. Przeciwności losu piętrzą się, a szanse na szczęśliwe zakończenie maleją z każdą minutą. Himalaiści są ranni, lawina zabrała cały ich sprzęt. Pogoda uniemożliwia akcję ratunkową. Zresztą nikt się nie kwapi, żeby ruszyć z pomocą.
Rozpoczyna się wyścig z czasem. I z nieznanym przeciwnikiem, bo wydaje się, że komuś zależy na tym, by bliscy Julii i Krisa nie przeżyli…
W tej wciągającej powieści czytelnik zobaczy himalaizm z innej perspektywy. Dramat wspinaczy oglądamy oczami tych, którzy zostali w dolinach. To oni muszą zrobić wszystko, a nawet więcej, by pokonać Everest. Ich historia trzyma w napięciu od pierwszej do ostatniej strony. Pozytywnie inspiruje, opowiada o odwadze, nadziei, o prawdziwej przyjaźni, a przede wszystkim o sile miłości.
ODE MNIE: Wyjątkowo w 1 odcinku podsumowania lektur roku kiedy wybieram literaturę faktu zabrakło na podium jakiejkolwiek książki górskiej, które zazwyczaj tam trafiały. W tym roku do wyróżnionych trafiła ta powieść o wspinaczce na Everest i mam już za sobą drugą górską lekturę tego autora więc śmiało mogę powiedzieć, że jeśli wyda cokolwiek w tej tematyce czytam w ciemno. W swoim gatunku bardzo dobra robota.
SPECJALNE WYROŻNIENIE:
Głupiec – Katarzyna Franus
Dowiadujesz się, że został Ci rok życia...
W czerwcu 2022 roku Katarzyna Franus zadebiutowała powieścią Osobni, a po roku wraca z nową propozycją literacką. Głupiec z lekkością stawia ważne pytania egzystencjalne, porywa fabułą, wzrusza emocjami, niepokoi wyborami i zachęca, żeby zatrzymać się i przyjrzeć się swojej drodze. I sprawdzić, czy wybieramy to, czego pragniemy i co nam służy.
Dowiadujesz się, że został Ci rok życia i że możesz podjąć leczenie, które jednak znacząco obniży jakość Twojego życia, zarówno teraz, jak i w przyszłości. Co robisz? Decydujesz się na wdrożenie procedur medycznych, czy wolisz nacieszyć się życiem, póki organizm silny i sprawny? Odpowiedź nie jest ani prosta, ani oczywista.
Olga, główna bohaterka, dowiaduje się o chorobie i musi wybrać – albo koszmarną teraźniejszość z nikłą szansą na przyszłość, jeśli podejmie leczenie, albo piękną i intensywną teraźniejszość bez żadnej przyszłości, jeśli z leczenia zrezygnuje. Przekonana, że jej czas się kończy, ucieka w „tu i teraz” i pazernie syci się chwilą.
Głupiec to powieść drogi. Katarzyna Franus prowadzi bohaterkę ze znanego Śląska na nieznany Hel, z przeszłości w przyszłość, z emocjonalnego chaosu w świat nowych możliwości. Historia Olgi zachęca, żeby się zatrzymać i odpowiedzieć sobie na pytanie o sens życia. A potem wyruszyć w dalszą podróż ze świadomością jej nieuchronnego końca, aby w pełni wykorzystać każdą chwilę i wybierać tylko to, co nam służy.
ODE MNIE: Bardzo krótki komentarz i pewnie ocena totalnie nieobiektywna. Ale akcja tej powieści toczy się w drodze na Półwysep Helski, a potem już w mojej ukochanej Kuźnicy - opisanej wiernie, z doskonałą dbałością o szczegóły. Po prostu byłam tam cały czas w tracie lektury. Do tego solidny kawał dobrej psychologicznej lektury.
Najlepsze książki dla dzieci i młodzieży roku 2023:(kolejność przypadkowa)
Historia życia czarnego kota – Barbara Nawrocka-Dońska
Powieść kierowana do młodszych czytelników, jej bohaterem, a zarazem narratorem, jest tytułowy czarny kot, który nosi imię Aleksander. Zwierzak-gawędziarz opowiada o swoich perypetiach, wspomina czas kociego dzieciństwa, które przeżył w nadmorskiej miejscowości, by ostatecznie, po wielu przygodach, trafić do Warszawy. Utwór przedstawia jego perypetie, przy okazji wprowadzając dzieci w nieznany im świat, w którym nie było jeszcze internetu czy telefonów komórkowych. Nie zmienił się jednak koci charakter: urok, upór i spryt Aleksandra pozwolą młodym czytelnikom dostrzec w nim cechy posiadane przez ich kocich pupili.
ODE MNIE: Przepiękna historia o kocie, który swoją młodość spędził na Półwyspie Helskim, a potem trafił do Warszawy. Urzekły mnie idealnie oddane realia Helu.
Koci taksówkarz – Sari Peltoniemi
"Koci taksówkarz" to ciepła i mądra opowieść, która wnosi odrobinę magii w codzienność i wprawia czytelnika w dobry nastrój. Chłopiec o imieniu Juho zaprzyjaźnia się z pewną starszą panią i jej siedmioma kotami. Wkrótce otrzymuje od nich tajne zadanie.
By misja zakończyła się sukcesem, Juho musi poznać koci język i zostać... kocim taksówkarzem. W wykonaniu zadania pomaga mu Miarka, mała miłośniczka zwierząt, zupy grochowej i japońskich anime.
Sari Peltoniemi jest cenioną fińską autorką książek dla dzieci. Jej powieść "Groszka. Piesek, który chciał mieć dziewczynkę" została przetłumaczona na kilka języków, w tym japoński. W Polsce ukazała się nakładem wydawnictwa W.A.B. i otrzymała nominację do tytułu Najlepszej Książki Dziecięcej 2010 "Przecinek i kropka".
ODE MNIE:
https://latarnica.pl/2023/07/14/latarnica-poleca-vol-48/
Moje kocie życie -Carlie Sorosiak
Kim jest Leonard? Leonard nigdy nie miał imienia ani ciała. Ani najlepszego przyjaciela. Ale jest szczęśliwy z powodu tego, że będzie mógł zostać człowiekiem. Każdy, kto mieszka w jego galaktyce, na swoje trzechsetne urodziny może spędzić miesiąc na Ziemi i przybrać jedną z ziemskich postaci. Leonard miał stać się leśnikiem w Parku Narodowym Yellowstone. Nie wszystko jednak poszło zgodnie z planem i trafił na ziemię jako kot. Szczęśliwie Leonard spotkał człowieka o imieniu Olive, wraz z którym wyruszył w podróż w poszukiwaniu prawdziwego domu.
"Moje kocie życie" to wzruszająca opowieść o tym, jak ważna w naszym życiu jest rodzina. Głównym bohaterem historii jest kot, który z pewnością poruszy serca nie tylko młodych czytelników, ale także miłośników zwierząt. Carlie Sorosiak jest również autorka książki „Ja, Kosmo”.
ODE MNIE: Ta powieść była totalnym zaskoczeniem. NIe spodziewałam się że tak mną poruszy i dzięki niej udam się w przepiękną mądrą opowieść. Polecam dorosłym i młodszym.
Wyróżnienia dla najlepszych książki dla dzieci i młodzieży w roku 2023:(kolejność przypadkowa)
Kot Erwin i tajemnica milczącj kukułki - Arleta Remiszewska
ODE MNIE:
https://latarnica.pl/2024/01/03/latarnica-poleca-vol-51/
FBI i dziewięć kocich żywotów – Sophie de Mullenheim
Jaką rolę w zamachu 11 września mógł odegrać... kot?
Fabian Bartolomeusz Isthoria (przydomek FBI) jest detektywem historycznym. Dzięki skonstruowanemu przez siebie wehikule może podróżować w czasie i rozwiązywać zagadki z różnych epok. Pewnego dnia do biura FBI zgłaszają się ekscentryczni klienci: ogrodnik poszukujący gatunku jabłka, które spadło Newtonowi na głowę oraz fizyk chcący dociec, kto czyhał na życie Piotra Curie. Okazuje się, że te dwie sprawy łączy tajemnicza postać kota bez ogona, niejakiego Kobalta. Ten kapryśny zwierzak wpływa na wiele istotnych wydarzeń w historii ludzkości. W zależności od wielu czynników - przychodzi na ratunek bądź przyczynia się do zguby.
A jak wiadomo, każdy kot żyje dziewięć razy...
ODE MNIE: Ta powieść, raczej dla młodzieży i dorosłych niż dzieci, była totalnym zaskoczeniem roku. Po tytule i okładce spodziewałam się czegoś lekkiego, nawet infantylnego dla odbiorcy dziecięcego, a dostałam solidną porcję doskonałej lektury z motywem podrózy w czasie o bardzo mądrym przesłaniu i z niesamowitą historię miłosną w tle. Krwiste, prawdziwe postacie, świetna intryga i odwiedzimy parę fascynujacych epok ze znaczącymi dla historii postaciami i wydarzeniami.
Edison – Torben Kuhlmann
To kolejny już, bo 4 tom Kuhlmanna (po Lindberghu, Armstrongu i Einsteinie) z mysiego cyklu wplatającego zwierzecych bohaterów w najważniejsze odkrycia naukowe i wielkie postacie światowej nauki. Tym razem dwie myszy wyruszają w pełną przygód podróż na dno Atlantyku, aby odnaleźć dawno zaginiony skarb.
ODE MNIE: cała seria przykuła moją uwagę dzięki obłędnym ilustracjom. POtem zafascynował fakt że tematycznie opiwiada o tych ludziach którzy mnie pod wzgledem swoich dokonań naukowych fascynują. A trzeci atut to przecudne myszki uczestniczące w tych naukowych odkryciach i doświadczeniach. Coś wspaniałego dla czytelnika w każdym wieku.
Najlepszy CYKL książek roku 2023:
8+2 i ... – Anne-Cath Vestly
W 2023 roku przeczytałam z tego cyklu trzy tytuły:
8+2 i ciężarówka (tom 1)
8+2 i domek w lesie (tom 2)
8+2 i wycieczka rowerowa do Danii (tom 6)
Anne-Cath. Vestly to norweska autorka książek dla dzieci, ciesząca się w swoim kraju taką samą popularnością jak Astrid Lindgren w Szwecji. Serce czytelników podbiła siedmiotomową serią o przygodach sympatycznej wielodzietnej rodziny: mamy, taty, ośmiorga dzieci i babci.
ODE MNIE: Póki co poznałam trzy z siedmiu tomów i już je pokochałam. To bardzo ciepła opowieść z pięknymi postaciami i akcją w Skandynawii. Kultywuje wartości rodzinne, wspólnie spędzany czas i empatoię wobec drugiego człowieka. Wyróżnia się pośród tego typu książek.
Opisy pochodzą od stron wydawców lub serwisu lubimyczytac.pl
Fot. główna – pexels.com