Najlepsze lektury 2022 - ranking osobisty [2]

Z przyjemnością powracam dziś do przeglądu najlepszych lektur 2022 roku. To już taka blogowa tradycja, że na początku kolejnego roku wybieram te najlepsze (moim subiektywnym zdaniem), spośród listy przeczytanych.

Drugi odcinek oznacza te trudniejsze wybory bo muszę wybrać NAJ spośród powieści. Jak zawsze wskaże pierwszą trójkę (tzw. podium w kolejności przypadkowej) oraz dam wyróżnienia - w tym roku za książki z tzw literatury dla dzieci i młodzieży oraz dla cyklu powieściowego.

Zatem popatrzcie na moje typy. Opisy książek pochodzą tradycyjnie od wydawcy. Komentarz - to już chwila na własne refleksje.

PODIUM za powieści za rok 2022 zajmują: (kolejność przypadkowa)

Spacerujący z książkami - Carsten Henn

Wzruszająca opowieść o tym, co łączy ludzi i sprawia, że książki są takie cudowne.
Carl Kollhoff jest księgarzem niezwykłym. Łączy go z książkami miłość, która wykracza poza granice gustu. Co wieczór podczas spaceru nosi książki swoim klientom. Klienci także są wyjątkowi. Dla Carla są prawie jak przyjaciele, choć nic o nich nie wie i nie chce mieszać się do ich życia.
Pewnego dnia przyczepia się do niego Schascha, strasznie wygadana dziewczynka w żółtej kurtce. Chociaż Carl z początku nie lubi jej towarzystwa, ona nie daje się zbyć. Jest przebiegła i sprytna...
A kiedy Carl niespodziewanie traci pracę, za sprawą książek i tej nietuzinkowej dziewięciolatki wszyscy zdobywają się na odwagę, żeby porzucić bezpieczną anonimowość i zbliżyć się do siebie…

ODE MNIE: Gdy w powieści ważną rolę odgrywają książki , księgarnia czy biblioteka to wtedy od razu ma u mnie ogromne szanse by zapaść w serce. Tak było i tym razem. Od pierwszych stron zakochałam się w tej historii i bohaterach. Mądre, życiowe, wzruszające - dala czytelnika w każdym wieku, który ceni kontakt z literaturą drukowaną.

Chodź ze mną - Łukasz Orbitowski

Rok 1958. Helena, dwudziestoletnia studentka stomatologii z Gdyni, zakochuje się w sowieckim kapitanie niszczyciela. Kola jest starszy i żonaty. Niemożliwa miłość w Polsce Ludowej zmusza ich do brawurowej ucieczki do Szwecji. Wyruszając w podróż ku szczęściu, nie znają ceny jaką zapłacą za wspólne życie. Czy odnajdą bezpieczną przystań?
Rok 2017. Czterdziestotrzyletni Dustin, kucharz i syn Heleny, po raz pierwszy słyszy od matki opowieść o ucieczce i ojcu, którego nigdy nie poznał. Musi się skonfrontować ze swoim pochodzeniem, prawdą o przeszłości Heleny oraz własnym narastającym szaleństwem.
Łukasz Orbitowski w swojej najlepszej powieści zagląda w trudny świat relacji rodzinnych i próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak wiele z naszych rodziców zostaje w nas samych. „Chodź ze mną” to doskonała analiza wielkich namiętności i tajemnic, które kładą się cieniem na życiu najbliższych.
Kanwą dla opisanych wydarzeń jest między innymi zaczerpnięta z prasy historia tajemniczego obiektu latającego, który spadł do gdyńskiego basenu portowego pod koniec lat pięćdziesiątych. Czy był to odłamek meteorytu, satelita, a może coś innego?

ODE MNIE: twórczość Orbitowskiego pokochałam za "Prezesa i Kropkę" - filozoficzne i pięknie ilustrowane  opowiastki o dwóch kotach. Ale jak wiadomo poza kotami i latarniami kocham i fascynuję się  choćby tak ważnym miejscem jakim jest dla mnie miasto Gdynia i jego historia. Tutaj akcję mamy właśnie w Gdyni i jest ona poprowadzona od lat II WŚ do współczesności. Przewspaniale oddane realia czasów, miasta na etapie kolejnych dziesięcioleci a do tego jaka rodzinna opowieść z tajemnicami w tle! A wszystko wyrasta z miejskiej legendy o niezydentyfikowanym obiekcie, który wpadł rzekomo do gdyńskiego portu. Reportaże na ten temat możecie znaleźć choćby na YouTube. Zachęcam!

Lustrzana kraina - Carole Johnstone

Wciągający thriller psychologiczny opowiadający o siostrach bliźniaczkach, mężczyźnie, którego obie kochają, nawiedzonym domu i mrocznych tajemnicach z dzieciństwa. Pięknie opowiedziana i napisana z zegarmistrzowską precyzją książka. – Stephen King
Cat mieszka w Los Angeles, z dala od okazałego, gotyckiego domu w Edynburgu, w którym dorastała wraz z siostrą El. W dzieciństwie wymyśliły Lustrzaną Krainę – mroczne miejsce w spiżarni, zamieszkałe przez piratów, czarownice i klaunów. Teraz Cat rzadko wspomina o rodzinnym domu i o tym, że El mieszka tam teraz ze swoim mężem. Jednak kiedy El ginie w tajemniczych okolicznościach, Cat musi wrócić do Edynburga. Stary dom wciąż jest pełen ciemnych zakamarków, a Cat na każdym kroku napotyka dawne tajemnice i przerażające duchy z przeszłości – ktoś (El?) pozostawił jej wskazówki, które mają doprowadzić do Lustrzanej Krainy, gdzie pozna całą prawdę…
Lustrzana Kraina to mroczny i świetnie napisany thriller o miłości i zdradzie, odkupieniu i zemście, mocy wyobraźni i cenie wolności.

ODE MNIE: Powieść na okładce poleca Stephen King. Już wielokrotnie można się było na takiej adnotacji sparzyć. Bo co Mistrz to Mistrz. Ale "Lustrzana..." zaintrygowała mnie od samego początku. Przez ⅓ powieści w ogóle nie rozumiałam co się dzieje i o czym czytam, czy to realne czy tylko chore fantazje bohaterek, czy to dobre czy złe. Ale mimo to fascynowało i wciągało by czytać dalej. A im dalej to coraz kolejne karty są odkrywane i robi się bardzo nieprzyjemnie i mrocznie. Wszystko zaczyna się układać i ostateczna prawda o tej historii i czym jest tytułowa kraina sprawiła, że  jest to jedna z najbardziej przerażających historii (nie mylić że to horror i fantazje) w gatunku - powiedziałabym powieści psychologicznych -  jakie czytałam. Ogromny szacun dla autorki. Doskonała robota!

Wyróżnienia za powieści za rok 2022 otrzymują: (kolejność przypadkowa)

27 pięter - Bradley Somer

Spragniona przygód złota rybka imieniem Ian przy pierwszej nadarzającej się okazji wyskakuje ze swojego kulistego akwarium, stojącego na balkonie dwudziestego siódmego piętra, i tak rozpoczyna swój lot. Mijając kolejne piętra, obserwuje życie mieszkańców bloku o nazwie Sewilla na Roxy.
A są wśród nich: atrakcyjny przyszły paleoklimatolog, obecnie erotoman, studentka obarczona niezmiernie ważną misją, femme fatale w różowej koszulce nocnej, robotnik budowlany z tajemniczym pakunkiem, kobieta cierpiąca na agorafobię, a także jedenastoletni podróżnik w czasie. Łączą ich wszystkich czas i przestrzeń, ale też coś o wiele istotniejszego: każde stoi przed podjęciem decyzji, po której ich życie już nigdy nie będzie takie samo.
Czasami jedynym sposobem na wyrwanie się z marazmu codzienności jest podjęcie ryzyka. Jak trafnie zauważa Ian: „Po życiu spędzonym w akwarium zdycha się jako stara ryba, która nie doświadczyła ani jednej przygody”.

ODE MNIE: Niesamowity pomysł na książkę. Mamy wieżowiec i wypadającą z akwarium rybkę, która spada ku ulicy mijając 27 kondygnacji. Co po drodze zobaczy? Z jakimi sytuacjami się zetknie w każdym z mieszkań? Autor prowadzi nas przez zagmatwane życia 27 bohaterów. Mądre, często bolesna, prawdziwe do bólu. czyta się jednym tchem.

Zanim wystygnie kawa - Toshikazu Kawaguchi

Mała kawiarnia w Tokio pozwala swoim gościom na podróż w czasie. Pod warunkiem, że wrócą, zanim wystygnie kawa.
Światowy bestseller. Ponad milion sprzedanych egzemplarzy.
A gdyby móc cofnąć się w czasie? Gdyby choć na chwilę wrócić do przeszłości i spróbować coś wyjaśnić, czemuś zaradzić, spotkać się z kimś, może po raz ostatni…
W małej bocznej uliczce w Tokio ukryła się klimatyczna kawiarnia, która od ponad stu lat serwuje starannie parzoną kawę. Krążą pogłoski, że swoim klientom oferuje też wyjątkową możliwość podróży w czasie.
W „Zanim wystygnie kawa” spotykamy cztery osoby, z których każda ma nadzieję skorzystać z tej oferty. Ktoś chce się skonfrontować z dawną miłością, ktoś powrócić do czasów sprzed utraty pamięci, zobaczyć się z siostrą, spotkać córkę, której nigdy nie było okazji poznać.
Wszystko może się wydarzyć, ale pod wieloma warunkami. Najważniejszy: musisz wrócić, zanim wystygnie twoja kawa.

ODE MNIE: Kocham takie książki, w których autorzy prowadzą nas np. przez ten sam okres czasu czy wydarzenie z życia bohatera w różnych jego wariantach, gdzie to co się wydarzy zależy od dokonanych wyborów. Czasami jedna drobna decyzja waży na całej przyszłości. Tutaj mamy podobną zabawę literacką. Na długość trwania gorącej kawy podanej do określonego stolika w tokijskiej cafe można jeszcze raz przeżyć dane zdarzenie ze swego życia i wnieść do niego poprawkę. Współczesna literatura rodem z Japonii fascynuje mnie coraz bardziej i odkrywa przed mną z każdym rokiem jak jest mi bliska i temu co w duszy gra i co oczekuje od dobrych książek. Z tego co kojarzę jest już druga część. Na pewno po nią sięgnę, gdy ukaże się już w przekładzie. W podobnym klimacie ma być zapowiadana już powieść "Fotograf utraconych wspomnień" z tego samego wydawnictwa Relacja autorstwa Sanaka Hiiragi. Warto się temu również przyjrzeć.

Impreza sąsiedzka - S. E. Lynes

Ava zostawiła swoją córkę w wózku tylko na pięć minut. Pasy były zapięte i była przekonana, że córeczka jest bezpieczna. Ale kiedy zeszła na dół, drzwi były otwarte, a Abi nie było. Rok później Lovegoodowie planują swoje długo oczekiwane przyjęcie z okazji przebudowy domu. Ava nie chce iść. Nie może znieść widoku końca drogi, miejsca, w którym zniknęła Abi, nie chce spędzać czasu z ludźmi, którzy nie podzielają jej żalu. Jej mąż Matt namawia ją: martwi się o nią. Noc poza domem może jej dobrze zrobić. Ale w trakcie rozmowy z przyjaciółmi i sąsiadami, przy drinku i plotkach, Ava dowiaduje się czegoś nowego o dniu, który przeżywała tysiące razy. Rzucony niedbale komentarz, który może wszystko zmienić.
AVA MYŚLAŁA, ŻE ZNA KAŻDY SZCZEGÓŁ TAMTEGO DNIA. WKRÓTCE PRZEKONA SIĘ, ŻE BYŁA W BŁĘDZIE.

ODE MNIE: Uwielbiam książki, od których od pierwszych zeń absolutnie nie można się oderwać. "Impreza..." jest właśnie taka. Psychologiczny thriller, który co krok zaskakuje. Nie ma zastoju w napięciu, nie ma nudy. Nikt nie jest tym za kogo się udaje. Zwroty akcji, nowe oblicza bohaterów, skrywane tajemnice. Genialna powieść!

Tylko przetrwaj noc - Riley Sager

Listopad 1991 roku. George W. Bush jest prezydentem, w radiu leci Nirvana, a Charlie Jordan jedzie w samochodzie mężczyzny, który najprawdopodobniej jest seryjnym mordercą.
Nie znali się wcześniej. Po prostu oboje zmierzali w stronę Ohio. Widocznie on też miał powód, by opuścić uniwersytet w połowie semestru.
Po drodze rozmawiają, ostrożnie unikając dominującego w wiadomościach tematu – Kampusowego Zabójcy. Coraz bardziej zaniepokojona Charlie ma wątpliwości. W Joshu jest coś podejrzanego… Kiedy mkną pustą autostradą w środku nocy, pasażerka zaczyna podejrzewać, że podróżuje razem z mordercą z kampusu.
A to znaczy, że może skończyć jako jego następna ofiara.

ODE MNIE: Powieść, która dotknęła moich lęków i obaw, podroż przez kraj z nieznajomym - załapanie się na tzw stopa przez ogłoszenie. Trafić się może każdy. Trzeba być dobrej myśli. A jednak bohaterka ma pecha. Już dawno tak się nie bałam podczas lektury. Kilka naprawdę zaskakujących zwrotów akcji wywalających historię do góry nogami. Już nie wiadomo komu ufać. Mistrzostwo gatunku. Sager jest u mnie w czołówce pisarzy.

Najlepsze książki dla dzieci i młodzieży roku 2022:

Lampka - Anet Schaap

Poruszająca powieść dla młodzieży o samotności, trudnej przyjaźni i odwadze. Dla tych, którzy kochają baśń o małej syrence – i nie tylko.
To jest opowieść o morzu. O tajemniczych wodnych stworzeniach i o groźnych piratach. O admirale i jego Czarnym Domu, gdzie, jak mówią, mieszka potwór. O szarej latarni morskiej na małym półwyspie. O Lampce, córce latarnika, która co dzień wspina się po sześćdziesięciu jeden stopniach, żeby zapalić światło. I o pewnym sztormowym wieczorze, gdy zabrakło zapałek i wszystko poszło nie tak.
Debiutancka powieść młodzieżowa holenderskiej pisarki i ilustratorki Annet Schaap, nagrodzona między innymi prestiżowym Złotym Rysikiem i przełożona na szesnaście języków.

ODE MNIE: zamiast komentarza zapraszam do recenzji na Latarnicy:

https://latarnica.pl/2022/08/12/latarnica-poleca-vol-40/

O latarniczce, miłości i samotnym humbaku - Arleta Remiszewska

Przypowieść o miłości, która nigdy nie powinna być tą złą, i marzeniach, o które warto zawalczyć.
Na wyspie Fjotle panują odwieczne zasady. To mężczyźni dokonują wielkich czynów, a kobiety zajmują się domem. To chłopcy mogą się wymądrzać, a dziewczynkom pozostaje skromnie słuchać. Aby pasować do tego świata, Bryza nadaje sobie przydomek Grzeczna. Skrycie jednak marzy o zostaniu pierwszą latarniczką w dziejach wyspy. Tylko jak przekonać tradycyjną społeczność, by otwarła się na coś nowego...
Jaka mądrość płynie z historii babci i dziadka? Czy Bryza nauczy się wymądrzać? I czy zawsze warto być grzecznym?

ODE MNIE: Ta niepozornie wyglądająca książeczka ze średnią graficznie okładką skrywa prawdziwy skarb. Opowieść z akcją na wyspie Fjotle, w której latarnia morska odgrywa ważną rolę, jest głęboka, mądra, ponadczasowa i uczy tego co w życiu najważniejsze. Byłam pozytywnie zaskoczona i całkowicie zachwyciła mnie i wciągnęła ta historia.

Julia i rekin - Karan Millwood Hargrave

Julia przeprowadza się z rodzicami na odludną wyspę, gdzie mają spędzić całe lato. Tata ma tam pracować, a mama chce znaleźć legendarnego grenlandzkiego rekina. Obsesja matki szybko zaczyna zagrażać całej rodzinie i Julia postanawia wyruszyć w podróż w najczarniejszą otchłań, którą rozświetli jej jedynie morska latarnia.
Piękna, liryczna, podnosząca na duchu opowieść o matce, córce i miłości, a także o znaczeniu nauki oraz troski o środowisko. Ilustracje Tom de Freston.

ODE MNIE: zamiast komentarza zapraszam do recenzji na Latarnicy:

https://latarnica.pl/2022/08/01/latarnica-poleca-vol-39/

CYKL roku 2022

 

Szkarlatna wdowa - Graham Masteron (tom 1 cyklu o Beatrice Scarlet)

Katie Maguire w wersji kostiumowej!

Dickensowski Londyn, Ameryka z czasów polowania na czarownice i młoda alchemiczka, która zamierza pokonać szatana. Książka łącząca elementy horroru, kryminału, powieści historycznej i detektywistycznej.Beatrice Scarlet dorasta w szczęśliwej londyńskiej rodzinie. Ojciec, ceniony aptekarz, przekazuje jej wiedzę na temat tworzenia lekarstw i trucizn. Ale spokój kończy się wraz ze śmiercią matki…Zrozpaczony ojciec popada w alkoholizm i wkrótce umiera. Osierocona Beatrice mieszka w ponurym domostwie ciotki. Gdy poznaje Francisa – młodego protestanckiego duchownego, w którym zakochuje się z wzajemnością – wydaje się, że los znów się do niej uśmiechnął. Świeżo upieczeni małżonkowie wyruszają do Ameryki, gdzie Francis zostaje pastorem w małym kościele w Sutton w hrabstwie New Hampshire.Oboje cieszą się z szansy na nowy początek, gdy sielankę przerywa seria brutalnych i tajemniczych zdarzeń: padają zwierzęta, giną ludzie, bez przyczyny wybuchają pożary… W miejscu, gdzie wszystko dzieje się z woli Boga, mieszkańcy są przekonani, że to dzieło… szatana.Tylko Beatrice widzi w nieszczęściach, jakie spadają na parafię jej męża, efekt przestępczych działań człowieka. W wyjaśnianiu kolejnych zagadek pomagają jej notatniki ojca. Niepokoi ją jednak, że każda kolejna zbrodnia coraz bardziej przypomina prowadzone przez niego eksperymenty…Co wspólnego z wydarzeniami w New Hampshire ma zagadkowy jegomość, który zjawił się w miasteczku w czarnej karocy, głosząc, że wie, jak pokonać szatana jego własną bronią? I czy aby na pewno do kolejnych morderstw nie przyczyniły się siły nadprzyrodzone?

XIII-wieczna wersja CSI (Crime Scene Investigation) w klimacie Szkarłatnej litery.

Sabat czarownic - Graham Masterton (tom 2 cyklu)

Długo wyczekiwana kontynuacja „Szkarłatnej Wdowy“ nareszcie w Polsce!
Detektyw Katie Maguire w wersji kostiumowej.

Graham Masterton brawurowo łączy elementy horroru, thrillera, powieści historycznej i detektywistycznej, tworząc porywającą fabułę osadzoną w starannie zrekonstruowanych realiach osiemnastowiecznej Anglii.
Mówią, że dziewczęta były wiedźmami.
Ale Beatrice Scarlet, inteligentna racjonalistka, jest pewna, że były tylko niewinnymi ofiarami…
Londyn, rok 1758. Beatrice Scarlet, córka aptekarza, jest przełożoną w przytułku dla upadłych kobiet imienia Świętej Marii Magdaleny. Praca sprawia jej przyjemność, ma poczucie misji, ale też nawiązuje silną więź z podopiecznymi.
Przytułek wspiera bogaty kupiec, handlarz tytoniem, który oferuje dziewczętom stabilną pracę, by pomóc w ich moralnej i społecznej rehabilitacji. Lecz gdy siedem młodych kobiet wysłanych do jego fabryki przepada bez wieści, Beatrice wie już, że dzieje się coś niedobrego.
Ich rzekomy dobroczyńca utrzymuje, że podopieczne Beatrice były wiedźmami, oddanymi szatanowi i jego demonicznym występkom. Ale ona jest przekonana, że chodzi tu o coś znacznie bardziej mrocznego niż wiedźmie czary…

ODE MNIE: jednym z najważniejszych cyklów powieściowych jakie kiedykolwiek czytałam jest - jak dotąd 11 tomowy - cykl Grahama Masterton o nadkomisarz Katie Maguire z akcją we współczesnej Irlandii. Nie podejrzewałam że mistrz horroru i thrillery będzie potrafił temu dorównać tworząc nowy cykl osadzony w historycznych już czasach XVIII wieku. Już od początku Beatrice Scarlet nazywana była przez krytyków odpowiednikiem Katie Maguire w otoczce powieści kostiumowej. Z nieufnością podeszłam do tomu 1 i mając już tom 2 od razu przeczytałam oba. To było objawienie i zachwyt. I zdecydowanie analogia do  postaci Katie zasłużona. Jak zwykle Autor nie zawodzi a "znam się" z nim już długo, bo pierwszą powieść "Manitou" przeczytałam w III klasie liceum trzymając pożyczony i zaczytany egzemplarz pod szkolną ławką. Od tamtej poru należy do grona moich ulubionych pisarzy.


Najlepsze lektury 2022 - ranking osobisty [1]

Jak co roku jeszcze w styczniu pragnę podzielić z Wami moimi zachwytami książkowymi, wybranymi spośród całej listy lektur, która systematycznie jest przez 365 dni w roku aktualizowana i umieszczona w poście Lektury... [i tutaj podaję rok].

Oczywiście to czysto subiektywna lista tych najlepszych. Zawsze będę to podkreślać, bo już nie rz sparzyłem się na tym że polecałam komuś książkę wg mnie pewniak, a ktoś niedoczytał nawet pierwszego rozdziału twierdząc, że nie jest w stanie przez to przebrnąć.

Zatem nie traktujecie tych typów jako jakieś ostateczne wyznaczniki dla siebie. Jeśli akurat jakąś treść lubicie możecie spróbować się z tą książkę zmierzyć, ale nic na siłę.

Rok 2022 zakończyłam z 110 tytułami na liczniku! Mniej niż w 2021, ale więcej niż przez wiele wiele lat, kiedy to przekroczenie magicznej setki było nieosiągalne. Dziś myślę, że skok moich statystyk ruszył w gorę przed laty kiedy to podjęłam odważną decyzję zrezygnowania z posiadania telewizora, kablówki czy jakiegokolwiek płatnego abonamentu platformy serialowo-filmowej w internecie. Wiedziałam zawsze, że książki są dla mnie ważniejsze ale dopiero ta decyzja odkryła przede mną jak wiele czasu marnotrawiłam na patrzenie w gadające pudełko.

Odcinek pierwszy moich lektur NAJ tradycyjnie dotyczy szeroko rozumianej literatury faktu. Kolejność w danej kategorii przypadkowa. Opisy pochodzą od stron wydawców.

Literatura faktu/reportaż

TOPR – żeby inni mogli przeżyć / TOPR Nie każdy wróci – Beata Sabała-Zielińska 

Tom 1:

Ile trwała najdłuższa reanimacja? Jakie szanse na przeżycie ma człowiek w lawinie? Dlaczego akcje jaskiniowe uważane są za jedne z najtrudniejszych? Jaka była najdłuższa wyprawa TOPR? Czy śmigłowiec Sokół przyleci po rannego zawsze i o każdej porze? Jaką rolę w ratowaniu ludzi odgrywają toprowskie psy? Jak dalece ratownicy ryzykują własne życie? Co ich motywuje? Co denerwuje? Jak się szkolą? Co umieją?
Ta książka jest pierwszą tego typu pozycją w Polsce. Nikomu do tej pory nie udało się skłonić ratowników do opowieści o trudach ich pracy. O ich sukcesach, porażkach, wątpliwościach oraz bohaterskiej niezłomności.
TOPR to hermetyczne środowisko ludzi, którzy "robią swoje", nie bardzo o tym rozprawiając. Bo kto zrozumie ich strach, gdy zaglądają śmierci w oczy? Kto poczuje to brzemię odpowiedzialności za kolegów i ratowanego? Dla kogo te kilka słów: "uroczyście przysięgam pod słowem honoru" będzie życiowym mottem?
TOPR to instytucja ze 110-letnią tradycją. Instytucja, którą tworzą ludzie z krwi i kości. Zwyczajni, a jednak – wyjątkowi. Zapraszamy do ich świata. Do historii o życiu, determinacji, bólu, nadziei i cudach.

Tom 2:

Czy jest ktoś, kto nie śledził, nie komentował, nie angażował się emocjonalnie w walkę o życie grotołazów uwięzionych w Jaskini Wielkiej Śnieżnej? W Polsce wrzało, w domach ratowników TOPR-u tymczasem, w trwodze wypatrywano powrotu mężów, ojców, synów. A gdy piorun uderzył w Giewont, zabijając cztery osoby i raniąc ponad sto pięćdziesiąt, pojęcie górskiej tragedii nabrało innego charakteru.
Ta książka to relacje ratowników TOPR-u, świadków wypadków i ich ofiar, opinie ekspertów, głos środowisk górskich. I…kobiet- matek, żon, partnerek. Tych, które muszą cierpliwie czekać. To książka pełna emocji - strachu, smutku i bólu. Nie ma w niej nadziei. Wszystkie iskry wiary, które zapalają się na chwilę w opowieściach bohaterów, szybko gasną. Tak jakby Tatry mówiły: "Żarty się skończyły!". Pozostaje śmierć, która nie ma nic wspólnego z literackim romantyzmem. Jak ze stratą najbliższych radzą sobie ci, którzy zostają? Co widzą i czują patrząc na Tatry?

ODE MNIE: to nie tylko rejestr pewnych wypadków, ale i cała historia tej organizacji napisana szczerze i wciągająco. Trudno oderwać się i nie odczuwać silnych emocji podczas opisów brawurowych akcji ratowniczych.

A gdyby to nie był Everest – Leszek Cichy

„Gdyby to nie był Everest, tobyśmy chyba nie weszli“ – to słynne zdanie wypowiedział Leszek Cichy 17 lutego 1980 roku. Tego dnia wraz z Krzysztofem Wielickim dokonał czegoś, co wydawało się niemożliwe. Jako pierwsi ludzie stanęli zimą na szczycie ośmiotysięcznika. I to od razu najwyższego!
Jak do tego doszło? Dlaczego polscy himalaiści zdecydowali się oblegać szczyt Góry Gór zimą? Przecież było powszechne przekonanie, że Mount Everestu o tej porze roku zdobyć się nie da. Grupa śmiałków dowodzona przez Andrzeja Zawadę podjęła wyzwanie.
Leszek Cichy ze swadą i szczerością opowiada o wydarzeniach sprzed czterdziestu lat. Już opis samych przygotowań do wyprawy w końcówce lat 70. powoduje szybsze bicie serca. I zdumienie – ekipa dysponowała jednym porządnym namiotem szturmowym, a Krzysztof Wielicki wspinał się w… okularach do spawania.
Odwaga i strach, racjonalizm i brawura, ambicja, brak pokory i chęć zapisania się w historii z jednej strony, z drugiej - liczne chwile zwątpienia i słabości. Książka Gdyby to nie był Everest..., ukazująca się w czterdziestą rocznicę pierwszego zimowego wejścia na najwyższą górę świata, to świetny dokument, w którym Leszek Cichy i słuchający jego wspomnień Piotr Trybalski nie tylko odtworzyli całą drogę na szczyt Everestu, ale też uchwycili niezwykły, najważniejszy moment złotej epoki polskiego himalaizmu.
Książkę Gdyby to nie był Everest... wzbogacają publikowane po raz pierwszy rozmowy z bazy i obozów pod Mount Everestem z 1980 roku spisane z oryginalnych taśm, nieznane, wyjątkowe fotografie ze słynnej wyprawy oraz fascynująca historia początków batalii o Górę Gór.

ODE MNIE: Everest to mój górski konik - książki o historii zdobywania tej góry aż od pierwszych prób po czasy współczesne łykam jak najsmaczniejszy deser. Do tego Leszek Cichy fantastycznie i drobiazgowo oddaje ten wyczyn Polaków. Wpada się w tą historię i chcę tam przebywać jak najdłużej.

Dookoła Bałtyku – Agnieszka Franus

Nieprzewidywalny, magiczny i tajemniczy. Dlaczego Bałtyk nas tak fascynuje?
Piękne, szerokie piaszczyste plaże otulone borami sosnowymi, urocze wioski rybackie, zjawiskowe, wysokie nawet na 160 metrów kredowe klify, tysiące wysp, pola wydm, ponad 8 tys. km linii brzegowej, wspaniałe miasta i miasteczka.
Morze Bałtyckie to jeden z najczęściej wybieranych przez nas wakacyjnych kierunków. To morze, które dzielimy m.in. z Łotwą, Litwą, Estonią, Finlandią, Szwecja, Niemcami i Danią. W tym przewodniku zabierzemy was w podróż dookoła Bałtyku, do miejsc znanych, ale też i tych mniej znanych, zobaczycie je oczami dziennikarzy, reportażystów i niezwykłych podróżników na stałe współpracujących z magazynem „National Geographic Traveler”, przez pryzmat ich osobistych doświadczeń, zachwytów i przemyśleń. To będzie bardzo inspirująca przygoda.

ODE MNIE: Kocham Bałtyk jako akwen i wybrzeża Bałtyku. Najbardziej nasze rodzime, ale widziałam już też te niemieckie, szwedzkie, litewskie i zawsze popadałam w zachwyt. Rozdziały tej książki tworzyli różni autorzy zakochani w opisywanych krajach i miejscach dookoła Bałtyku. Objeżdżamy z nimi akwen i już po chwili wiemy co ich zachwyciło i sami chcemy to zobaczyć. Przepiękne zdjęcia i osobiste historie pełne emocji.

Literatura faktu związana ze zwierzętami

Sekrety życia seksualnego zwierząt – Andrzej Kruszewicz

Jak TO robią zwierzaki?
Ekstremalne zbliżenia, imponujące atrybuty seksualne i sprytne strategie uwodzenia – poznaj sekrety seksualnego życia zwierząt.
Andrzej Kruszewicz – z wykształcenia lekarz weterynarii, z zamiłowania ornitolog, podróżnik, założyciel i szef Azylu dla Ptaków w Miejskim Ogrodzie Zoologicznym w Warszawie, którego dyrektorem został w 2009 roku. Autor i tłumacz wielu publikacji z zakresu ornitologii i życia zwierząt. Nominowany do tytułu „Mistrz Mowy Polskiej” w roku 2016. Prowadzi audycję w Radiu dla Ciebie. Jest też narratorem filmowego cyklu Prywatne życie zwierząt w Telewizji Polskiej.
Katarzyna Burda – dziennikarka specjalizująca się w tematyce naukowej. Laureatka nagrody Dziennikarze dla Klimatu. Pasjonatka nauki. Mieszka na Podlasiu z rodziną oraz dwoma psami i sześcioma kotami. Natura, której tajniki zgłębia w pracy i z którą obcuje w każdej wolnej chwili, onieśmiela ją, zachwyca i inspiruje.

ODE MNIE: Andrzeja Kruszewicza i jego audycje radiowe o zwierzętach słuchałam latami. Tak jak cudownie wypada w gawędach na żywo tak i świetnie pisze. A że temat modny i ciekawy czyta się to z zadziwieniem i pełnym szacunkiem do bogactwa natury.

Co gryzie weterynarza – Łukasz Łebek

Dlaczego koci katar może być śmiertelny?
Kto jest królem anoreksji wśród zwierząt?
Kim są pacjenci z pudełka?
Odbierał poród alpaki, przebiegło po nim stado krów i został napadnięty przez królika. Łukasz Łebek, lekarz weterynarii i autor bloga „Nie zadzieraj z weterynarzem”, w fachowy, ale przystępny sposób przybliża tajniki swojej pracy. Opisuje rozmaite przypadki, z którymi zetknął się w swoim gabinecie – od szczurów, chomików, szynszyli, przez psy, koty, a nawet udomowioną świnię czy gęś. Nie stroniąc od humoru, wyjaśnia, czego lepiej nie mówić weterynarzowi, dlaczego praca w terenie nie jest dla wszystkich i czym nie karmić naszych zwierząt, jeśli naprawdę je kochamy. Przybliża także ekonomiczny aspekt swojego zawodu oraz porusza trudne tematy eutanazji i radzenia sobie z odejściem czworonożnych przyjaciół.
Dzięki tej książce lepiej zrozumiesz swoje zwierzę i jego lekarza!

ODE MNIE: Najlepsza książka napisana przez weterynarza, na dodatek takiego z naszego podwórka! Soczysty język, historie bez cenzury, cięty język i niesamowity dar opowiadania o swojej pracy. A wszystko często na wesoło. Autor prowadzi popularny blog oraz profil na facebooku Nie zadzieraj z weterynarzem. Szczerze polecam!

Sekretne życie kotów – Andrzej G. Kruszewicz 

Te, co skaczą i mruczą. Pręgowane lub w cętki. Domowe i dzikie. Poznaj najciekawsze tajemnice kotów.
Podobno ludzie dzielą się na tych, którzy lubią psy, i na tych, którzy lubią koty. Trudno powiedzieć, czy tak jest naprawdę. Jedno jest pewne – jeśli pokocha się koty, miłość ta jest dozgonna. Wielbiciele kotów z zapałem przekonują, że kot to zwierzę wyjątkowe, a obcowanie z nim przynosi radość i zdrowie.
Andrzej G. Kruszewicz, dyrektor warszawskiego ogrodu zoologicznego, oraz Agnieszka Czujkowska, lekarz weterynarii, są nie tylko znawcami zwierząt i ich zwyczajów, lecz także uważnymi obserwatorami swoich podopiecznych. "Sekretne życie kotów" to zbiór fascynujących historii zaczerpniętych z kociego świata.
Razem z autorami odkryjesz wiele tajemnic – nie tylko kotów domowych, które towarzyszą nam na co dzień, ale również tych dzikich, mniejszych i większych, a także wielkich kuzynów naszych domowych pupili. I przekonasz się, że koty naprawdę się naturze udały!

ODE MNIE: Tematem książki ulubionego gawędziarza o zwierzętach są KOTY! Nic więcej mi nie trzeba bym z wypiekami na twarzy śledziła informacje o tak wielu gatunkach kotowatych z naszego globu. O wielu nie miałam pojęcia, szukałam zaraz zdjęć w internecie i zadziwiona patrzyłam w te cuda natury. Doskonała przygoda napisana z pasją.

Literatura w tematyce muzycznej / biografie / wspomnienia

Podróże małe i duże – Wojciech Mann i Krzysztof Materna

Podwójna dawka humoru - najzabawniejsze podróże Manna i Materny
Prywatne wspomnienia duetu, który stworzył niezapomniane programy, m.in. MdM, Za chwilę dalszy ciąg programu i M kwadrat. Absurdy PRL-u oraz niewiarygodne historie, które choć prawdziwe, brzmią jak wymyślone przez satyryka. Opowieści z czasów, gdy podróż „Stefanem Batorym” otwierała bramy wielkiego świata.
Jak autorzy zostali potraktowani przez sycylijską mafię?
W jaki sposób wprowadzili cła na plastikowe dywany?
Na co prawdziwi mężczyźni wydają pieniądze w Acapulco?
Po bestsellerowym RockMannie kolejna książka, która wzrusza jak wspomnienia z młodości, a śmieszy bardziej niż niejedna komedia.

ODE MNIE: Bardzo zabawne, ale i czasami tragiczne wspomnienia duetu, który pokochała cała Polska. Tym razem autorzy skupiają się na swoich pobytach za wielką wodą i w innych krajach kapitalizmu, do których docierali  ze swoim programem rozrywkowym zza żelaznej kurtyny. Doskonała rozrywka!

Szwedzka sztuka kochania – Katarzyna Tubylewicz

Szwedzka sztuka kochania – odważnie, bez masek i moralizowania.
W Szwedzkiej sztuce kochania wysłuchacie głosów i historii ludzi znanych i opiniotwórczych, którzy opowiedzą o tym, o czym nigdy wcześniej publicznie nie mówili, oraz ludzi zupełnie nieznanych, ale fascynujących i świadomych swoich wyborów. Przeczytacie o wszelkich rodzajach związków, o monogamii i poliamorii, o tantrze, o związkach tęczowych i queerowych rodzinach, będzie o wierności i zdradzie, o związkach otwartych i skrajnej wolności seksualnej, a także o miłości po miłości. Spotkacie ludzi pięknych, mądrych i wolnych. Dowiecie się, jak ma się do rzeczywistości słynny mit o „szwedzkim grzechu”.
Jeden z bohaterów – Marcus – zabiera autorkę na miejsce spotkań homoseksualistów położone tuż obok popularnej plaży. „Tajemny świat jest dyskretny i unikający konfrontacji. Jeśli jakaś heteroseksualna para nieświadoma niczego przeniesie się z kocem zbyt wysoko w las, w rejon gejów, ci ostatni przesuną się jeszcze wyżej. Przypomina to trochę taniec. I jest to taniec łagodny, pełen wzajemnej ostrożności nie znających się dobrze partnerów” – pisze autorka.
Katarzyna Tubylewicz uświadamia, że za rzadko toczy się w Polsce poważna i otwarta dyskusja o uczuciach, o wzajemnych relacjach, pokazuje, jak jesteśmy spętani konserwatywną narracją. Udowadnia, że miłość i erotyka to jedne z najważniejszych życiowych doświadczeń.

ODE MNIE: tak jak chętnie łypać książki o kotach czy latarniach tak fascynują mnie wszelkie opracowania o krajach skandynawskich. Tym razem mamy spojrzenie na Szwecję ale tylko pod kątem sztuki kochania czyli doskonale napisane opracowanie o związkach, miłości, seksie, tolerancji. Taże z polskimi akcentami czyli rozmowy z parami polsko-szwedzkimi.

Leon Wzorek – strażnik światła z Rozewia - Joanna Wzorek Głowacka

Wspomnienia wnuczki pierwszego polskiego latarnika o swoim pradziadku. Opowieść bardzo osobista ale i oddająca czasy przez które przejdziemy od chwili narodzin bohatera na południu Polski - aż po służbę na wybrzeżu  i wybuch II wojny światowej. Przepięknie i bogato ilustrowana, napisana z pasją i miłością.

ODE MNIE: Tą lekturą zakończyłam rok 2022. Jest więc oczywiste ( z racji tematu i zawodu bohatera), że nie mogłam pozostać wobec niej obojętna. Rok temu ostatnia lektura rownież trafiła do rocznego zestawienia książek NAJ. Ot taki mocny akcent również na koniec roku 2022. Historii Leona Wzorka poświęcę osobną recenzję więc tam ujawnię wszystkie moje odczucia. Tutaj dodam tylko, że naprawdę bardzo polecam!

Fot. główna - pixabay.com