Ze starej prasy [11]

Marcowy numer miesięcznika "Morze" z 1980 roku przynosił smutne wieści na temat zrujnowanej i upadającej - dosłownie - Twierdzy Wisłoujście.

Rok 1980 jaki był dla naszego kraju każdy wie. Ostatnią rzeczą byłoby wtedy myślenie o tym jak ratować ten cenny obiekt. Na stronach 15-17 można przeczytać artykuł Joanny Krzysztof (ze zdjęciami Krzysztofa Kamińskiego) pt. "Twierdzy na odsiecz".

Mimo kryzysu w kraju i niesprzyjających warunków autorka próbuje przedstawić kilka scenariuszy - jak można by uratować ten obiekt i kto mógłby być jego głównym opiekunem. Przedrukowane zdjęcia pokazują drastyczne zmiany jakie z roku na rok zachodziły w murach twierdzy.


Ze starej prasy [10]

W letnim miesiącu sierpień w 1962 roku miesięcznik "Morze" opublikował dwustronicowy artykuł Mariana Pelczara poświęcony najstarszej gdańskiej latarni - Twierdzy Wisłoujście.

Tekst znajduje się na str 10-11 tego wydania (nr 8/1962). Nie znam z autopsji stanu Twierdzy w roku, w którym  ukazał się ten tekst, ale podejrzewam że nie było jeszcze wtedy tak źle, jak w kolejnych dekadach. Dopiero dziś, z perspektywy czasu, można docenić jak wiele udało się dziś zrobić dla tego zabytku klasy serowej i zwiedzając obecnie Twierdzę na każdym kroku coś nas zachwyca.

To jakiś cud że udało się go uratować z potwornie złego stanu i dobrze, że nie jest dziś tylko wspomnieniem. Dla polskiego latarnictwa byłaby to strata nie do odrobienia. Wkrótce pokażę, że to samo "Morze" - ale w roku 1980 - biło na alarm i pisało o fatalnym stanie twierdzy.


Ze starej prasy [9]

Dziś zachęcam do lektury archiwalnego numeru miesięcznika "Morze" z roku 1961. W numerze 6 ukazał się artykuł autorstwa inż. Mariana Czernera na temat kołobrzeskiej latarni morskiej.

Już 6 lat później tego samego autora ukaże się pierwsze wydanie najważniejszej książki o polskich latarniach pt. "Latarnie morskie polskiego wybrzeża". Wznawiano ją dwukrotnie w latach 70 i 80-tych XX wieku. Zapewne artykuły Czernera dla "Morza" były bazą dla późniejszej publikacji.

Poniżej okładka i artykuł z archiwalnym sztychem pierwszej latarni w Kołobrzegu (niem. Kolberg) oraz współczesnej


Ze samej prasy [8]

Czasopismo AS - numer 26 z 1936 roku - miało Numer Specjalny poświęcony polskiemu morzu. Znalazł się w nim m.in. artykuł pt. "Polskie siostrzyce na bursztynowym brzegu" poświęcony rozewskiej i helskiej latarni.

Jak widać po zdjęciach - jest to czas, kiedy helska bliza była pomalowana w poziome pasy. Taka wieża funkcjonowała przez kilka lat - kontrastujące pasy miały m.in. być bardziej widoczne dla ptaków. Na zdjęciach mamy również latarników obu latarni ( w tym słynny Leon Wzorek z Rozewia)- oraz helską optykę i urządzenia radiolatarni.

Poniżej okładka i artykuł z AS-a z 1936 roku


Ze starej prasy [7]

Archiwalny numer "Morza" z marca 1971 roku (z zimowym Rozewiem na okładce) w dziale informacji ze świata publikował notkę pt Nowinki w latarnictwie. A nowinką tą były idące z duchem czasu formy nowo budowanych latarni morskich. Pomału do lamusa odchodziły typowe okrągłe wieże.

Jak można przeczytać: [...] Na naszym zdjęciu prezentujemy latarnię współczesną przypominającą raczej obelisk, którą zbudowano niedawno w Splicie (Jugosławia).

Mimo, że każde czasy mają swoje style w architekturze i trzeba iść do przodu to w kwestii form latarni morskich zdecydowanie jestem przywiązana do ich tradycyjnychwizerunków. A jak się wam podobają takie latarnie, które na pierwszy rzut oka nie są do rozpoznania jako obiekty nawigacyjne?


Ze starej prasy [6]

Marcowy numer "Morza" z 1971 roku (nr 3/484) miał przepiękną zimową okładkę. Można na niej popatrzeć na skąpaną w śniegu latarnię Rozewie z okresu sprzed jej podwyższenia wieży i czasu kiedy część murowaną porastał gęsty bluszcz.

Autor zdjęcia (niestety w gazecie nie podano jego nazwiska) uchwycił w kadrze uruchomioną laternę i piękne punktowe oświetlenie wokół blizy. Czuć spokój panujący na Przylądku i aż czuć zgrzyt śniegu pod butami. Przepiękna fotografia warta przedrukowania i przypomnienia po latach.

Poniżej zimowa okładka "Morza"


Lektury 2012

Poniżej roczny spis lektur w roku 2012 od stycznia do grudnia z subiektywnymi ocenami.

1. Zniknięcia Esme Lennox - Maggie O'Farrell - styczeń - nota 5

2. Na drogach zbawienia - biblijny przewodnik po Ziemi Świętej- ks. Ryszard Koper - styczeń - nota 5

3. Solar- Ian McEwan - styczeń - nota 5

4. O Stefanie Żeromskim- Hanna Mortkowicz-Olczakowa - styczeń - nota 4

5. Grizzly- Adam Zalewski - syczeń - nota 5

6. Zamki z piasku- Alessandro Baricco - styczeń - nota 5

7. Przewodnik po wybrzeżu- Romulad Fronik, wyd. 1947 - styczeń nota 4+

8. Lighthouses of South Baltic- Nikolav Yagunov i Tatiana Yagunova - styczeń - nota 4+

9. Wrzesień na Oksywiu- Edward Jan Krutol- luty - nota 4+

10. Nie wierzę w życie pozaradiowe- Marek Niedzwiecki - luty - nota 4+

11. Bóg, kasa i rock and roll- Sz. Hołownia, M. Prokop - luty - nota 5

12. Cień pisarza- Philip Roth - luty - nota 5

13. Praska orgia- Philip Roth - luty - nota 4+

14. Doświadczenie- Martin Amis - luty - nota 5

15. Lekcja anatomii - Philip Roth - luty/marzec - nota 5

16. Notatki o skandalu- Zoe Heller - marzec - nota 5

17. Na morze- W. Dobrowolski, S. Skoczeń - marzec - nota 4+

18. Tajemnice dziennika lokaja- Amanda Quick - marzec -nota 5

19. Juliet naga- Nick Hornby - marzec - nota 5

20. Obrazki rybackie - Hieronim Gołębiewski - kwiecień - nota 4+

21. Król rzeki- Alice Hoffman - kwiecień - nota 5

22. Kościół dla średnio zaawansowanych- Szymon Hołownia - kwiecień - nota 5

23. Sedno sprawy- Graham Greene - kwiecień - nota 5

24. O przeszłości gminy Choczewo- Irena Elsner - kwiecień/maj - nota 4+

25. Kobieta która wyszła za chmurę- Jonathan Carroll - maj - nota 5

26. Skarbonka- Orson Scott Card - maj/czerwiec - nota 5

27. Śladami Stefana Żeromskiego na Pomorzu- Czesław Skonka - czerwiec - nota 4+

28. Kawalerem być- Mike Gayle - czerwiec - nota 5

29. Zmyślona- Katarzyna Michalak - lipiec - nota 5

30. Kronika Helu - ludzie, życie i obyczaje 1874-1890, 1905-1910- Martin Struck - lipiec - nota 4+

31. Kot który się włączał i wyłączałtom 3- Lilian J. Braun - lipiec - nota 5

32. Kot , który zszedł pod podłogętom 9 - Lilian J. Braun - lipiec - nota 5

33. Rocznik gdyński - praca zbiorowa- lipiec/sierpień - nota 4+

34. Wybrzeże polskie-przewodniki ilustrowany- Stanisław szymborski - sierpień - nota 4+

35. Na wybrzeżu słowińskim- M. Hoffowa - sierpień - nota 4+

36. Błękitna sukienka- Tracey Chevalier - sierpień - nota 5

37. Kot, który jadał wełnę[tom 2]- Lilian Braun - sierpień - nota 5

38. Każdy szczyt ma swój czubaszek - Artur Andrus - sierpień/wrzesień - nota 5

39. Kot, który nie polubił czerwieni[tom 4] - Lilian Braun - wrzesień - nota 5

40. Fatum- Piotr Rowicki - wrzesień - nota 5

41. Przeinaczanie Jezusa - kto i dlaczego zmieniał Biblię- Bart Ehrman - wrzesień/październik - nota 4

42. Kot, który lubił Brahmsa- Lilian J. Braun - październik - nota 5

43. Dawno temu w Nowym Porcie- Max Kiesewetter - październik/listopad - nota 5

44. Kot, który bawił się w listonosza- Lilian J. Braun - listopad - nota 5

45. Lato nagich dziewcząt- Stanisława Fleszarowa-Muskat - listopad- nota 5

46. Zdążyć na Boże Narodzenie- David Baldacci - grudzień - nota 5

47. Koty i ich sławni ludzie- Andżelika Piechowiak - grudzień - nota 5

Fot. Min An from Pexels.com

Fot. główna wpisu - fotografierende from Pexels.com