Ze starej prasy [11]
Marcowy numer miesięcznika "Morze" z 1980 roku przynosił smutne wieści na temat zrujnowanej i upadającej - dosłownie - Twierdzy Wisłoujście.
Rok 1980 jaki był dla naszego kraju każdy wie. Ostatnią rzeczą byłoby wtedy myślenie o tym jak ratować ten cenny obiekt. Na stronach 15-17 można przeczytać artykuł Joanny Krzysztof (ze zdjęciami Krzysztofa Kamińskiego) pt. "Twierdzy na odsiecz".
Mimo kryzysu w kraju i niesprzyjających warunków autorka próbuje przedstawić kilka scenariuszy - jak można by uratować ten obiekt i kto mógłby być jego głównym opiekunem. Przedrukowane zdjęcia pokazują drastyczne zmiany jakie z roku na rok zachodziły w murach twierdzy.
Ze starej prasy [10]
W letnim miesiącu sierpień w 1962 roku miesięcznik "Morze" opublikował dwustronicowy artykuł Mariana Pelczara poświęcony najstarszej gdańskiej latarni - Twierdzy Wisłoujście.
Tekst znajduje się na str 10-11 tego wydania (nr 8/1962). Nie znam z autopsji stanu Twierdzy w roku, w którym ukazał się ten tekst, ale podejrzewam że nie było jeszcze wtedy tak źle, jak w kolejnych dekadach. Dopiero dziś, z perspektywy czasu, można docenić jak wiele udało się dziś zrobić dla tego zabytku klasy serowej i zwiedzając obecnie Twierdzę na każdym kroku coś nas zachwyca.
To jakiś cud że udało się go uratować z potwornie złego stanu i dobrze, że nie jest dziś tylko wspomnieniem. Dla polskiego latarnictwa byłaby to strata nie do odrobienia. Wkrótce pokażę, że to samo "Morze" - ale w roku 1980 - biło na alarm i pisało o fatalnym stanie twierdzy.
Ze starej prasy [9]
Dziś zachęcam do lektury archiwalnego numeru miesięcznika "Morze" z roku 1961. W numerze 6 ukazał się artykuł autorstwa inż. Mariana Czernera na temat kołobrzeskiej latarni morskiej.
Już 6 lat później tego samego autora ukaże się pierwsze wydanie najważniejszej książki o polskich latarniach pt. "Latarnie morskie polskiego wybrzeża". Wznawiano ją dwukrotnie w latach 70 i 80-tych XX wieku. Zapewne artykuły Czernera dla "Morza" były bazą dla późniejszej publikacji.
Poniżej okładka i artykuł z archiwalnym sztychem pierwszej latarni w Kołobrzegu (niem. Kolberg) oraz współczesnej
Ze samej prasy [8]
Czasopismo AS - numer 26 z 1936 roku - miało Numer Specjalny poświęcony polskiemu morzu. Znalazł się w nim m.in. artykuł pt. "Polskie siostrzyce na bursztynowym brzegu" poświęcony rozewskiej i helskiej latarni.
Jak widać po zdjęciach - jest to czas, kiedy helska bliza była pomalowana w poziome pasy. Taka wieża funkcjonowała przez kilka lat - kontrastujące pasy miały m.in. być bardziej widoczne dla ptaków. Na zdjęciach mamy również latarników obu latarni ( w tym słynny Leon Wzorek z Rozewia)- oraz helską optykę i urządzenia radiolatarni.
Poniżej okładka i artykuł z AS-a z 1936 roku
Ze starej prasy [7]
Archiwalny numer "Morza" z marca 1971 roku (z zimowym Rozewiem na okładce) w dziale informacji ze świata publikował notkę pt Nowinki w latarnictwie. A nowinką tą były idące z duchem czasu formy nowo budowanych latarni morskich. Pomału do lamusa odchodziły typowe okrągłe wieże.
Jak można przeczytać: [...] Na naszym zdjęciu prezentujemy latarnię współczesną przypominającą raczej obelisk, którą zbudowano niedawno w Splicie (Jugosławia).
Mimo, że każde czasy mają swoje style w architekturze i trzeba iść do przodu to w kwestii form latarni morskich zdecydowanie jestem przywiązana do ich tradycyjnychwizerunków. A jak się wam podobają takie latarnie, które na pierwszy rzut oka nie są do rozpoznania jako obiekty nawigacyjne?
Ze starej prasy [6]
Marcowy numer "Morza" z 1971 roku (nr 3/484) miał przepiękną zimową okładkę. Można na niej popatrzeć na skąpaną w śniegu latarnię Rozewie z okresu sprzed jej podwyższenia wieży i czasu kiedy część murowaną porastał gęsty bluszcz.
Autor zdjęcia (niestety w gazecie nie podano jego nazwiska) uchwycił w kadrze uruchomioną laternę i piękne punktowe oświetlenie wokół blizy. Czuć spokój panujący na Przylądku i aż czuć zgrzyt śniegu pod butami. Przepiękna fotografia warta przedrukowania i przypomnienia po latach.
Poniżej zimowa okładka "Morza"
Lektury 2012
Poniżej roczny spis lektur w roku 2012 od stycznia do grudnia z subiektywnymi ocenami.
1. Zniknięcia Esme Lennox - Maggie O'Farrell - styczeń - nota 5
2. Na drogach zbawienia - biblijny przewodnik po Ziemi Świętej- ks. Ryszard Koper - styczeń - nota 5
3. Solar- Ian McEwan - styczeń - nota 5
4. O Stefanie Żeromskim- Hanna Mortkowicz-Olczakowa - styczeń - nota 4
5. Grizzly- Adam Zalewski - syczeń - nota 5
6. Zamki z piasku- Alessandro Baricco - styczeń - nota 5
7. Przewodnik po wybrzeżu- Romulad Fronik, wyd. 1947 - styczeń nota 4+
8. Lighthouses of South Baltic- Nikolav Yagunov i Tatiana Yagunova - styczeń - nota 4+
9. Wrzesień na Oksywiu- Edward Jan Krutol- luty - nota 4+
10. Nie wierzę w życie pozaradiowe- Marek Niedzwiecki - luty - nota 4+
11. Bóg, kasa i rock and roll- Sz. Hołownia, M. Prokop - luty - nota 5
12. Cień pisarza- Philip Roth - luty - nota 5
13. Praska orgia- Philip Roth - luty - nota 4+
14. Doświadczenie- Martin Amis - luty - nota 5
15. Lekcja anatomii - Philip Roth - luty/marzec - nota 5
16. Notatki o skandalu- Zoe Heller - marzec - nota 5
17. Na morze- W. Dobrowolski, S. Skoczeń - marzec - nota 4+
18. Tajemnice dziennika lokaja- Amanda Quick - marzec -nota 5
19. Juliet naga- Nick Hornby - marzec - nota 5
20. Obrazki rybackie - Hieronim Gołębiewski - kwiecień - nota 4+
21. Król rzeki- Alice Hoffman - kwiecień - nota 5
22. Kościół dla średnio zaawansowanych- Szymon Hołownia - kwiecień - nota 5
23. Sedno sprawy- Graham Greene - kwiecień - nota 5
24. O przeszłości gminy Choczewo- Irena Elsner - kwiecień/maj - nota 4+
25. Kobieta która wyszła za chmurę- Jonathan Carroll - maj - nota 5
26. Skarbonka- Orson Scott Card - maj/czerwiec - nota 5
27. Śladami Stefana Żeromskiego na Pomorzu- Czesław Skonka - czerwiec - nota 4+
28. Kawalerem być- Mike Gayle - czerwiec - nota 5
29. Zmyślona- Katarzyna Michalak - lipiec - nota 5
30. Kronika Helu - ludzie, życie i obyczaje 1874-1890, 1905-1910- Martin Struck - lipiec - nota 4+
31. Kot który się włączał i wyłączałtom 3- Lilian J. Braun - lipiec - nota 5
32. Kot , który zszedł pod podłogętom 9 - Lilian J. Braun - lipiec - nota 5
33. Rocznik gdyński - praca zbiorowa- lipiec/sierpień - nota 4+
34. Wybrzeże polskie-przewodniki ilustrowany- Stanisław szymborski - sierpień - nota 4+
35. Na wybrzeżu słowińskim- M. Hoffowa - sierpień - nota 4+
36. Błękitna sukienka- Tracey Chevalier - sierpień - nota 5
37. Kot, który jadał wełnę[tom 2]- Lilian Braun - sierpień - nota 5
38. Każdy szczyt ma swój czubaszek - Artur Andrus - sierpień/wrzesień - nota 5
39. Kot, który nie polubił czerwieni[tom 4] - Lilian Braun - wrzesień - nota 5
40. Fatum- Piotr Rowicki - wrzesień - nota 5
41. Przeinaczanie Jezusa - kto i dlaczego zmieniał Biblię- Bart Ehrman - wrzesień/październik - nota 4
42. Kot, który lubił Brahmsa- Lilian J. Braun - październik - nota 5
43. Dawno temu w Nowym Porcie- Max Kiesewetter - październik/listopad - nota 5
44. Kot, który bawił się w listonosza- Lilian J. Braun - listopad - nota 5
45. Lato nagich dziewcząt- Stanisława Fleszarowa-Muskat - listopad- nota 5
46. Zdążyć na Boże Narodzenie- David Baldacci - grudzień - nota 5
47. Koty i ich sławni ludzie- Andżelika Piechowiak - grudzień - nota 5
Fot. Min An from Pexels.com
Fot. główna wpisu - fotografierende from Pexels.com